Wednesday, June 29, 2022

Korczak, Roosevelt i Dzieci żydowskie w obozach na Cyprze i w Atlit. Na Cyprze ponad 6 000 dzieci było sierotami bez obojga rodziców.

Na Cyprze ponad 6 000 dzieci było sierotami bez obojga rodziców.


Nie, w imię tego nie poszedł tak krystalicznie arcyludzki człowiek na śmierć jak Żyd Janusz Korczak! - Gdyby mógł dziś być świadkiem metod brytyjskich, poszedłby dosłownie chyba poraz drugi na ukrzyżowanie!... Bo takiego uzasadnienia okrzyczanych przez Brytyjczyków, "Czterech Wolności"*, humanitarysta Goldszmidt-Korczak nie oczekiwał !
Pomyślicie o Januszu Korczaku, o tym Wielkim Sercu umęczonym i Wy, Ojcowie bez ojcostwa - o Tym za życia i po śmierci Ojcu bezpotomnym, który jednak tyle miał dzieci - nie czyniąc ich ani na chwile sierotami...
*Chodzi o przemówienie Roosevelta o świecie opartym na Czterech podstawowych wolnościach człowieka. Zobacz informacje  na koncu pod *. 







Zanim Brytyjczycy zaczęli więzić Żydów na Cyprze używali do tego obóz na południe od Hajfy, Atlit. .


Więźniowie na Cyprze byli młodzi, 80% było w wieku od 13 do 35 lat (czyli 6-28 lat jak wybuchła wojna), a ponad 6 000 dzieci było sierotami bez obojga rodziców.

Więźniowie na Cyprze byli młodzi, 80% było w wieku od 13 do 35 lat (czyli 6-28 lat jak wybuchła wojna), a ponad 6 000 dzieci było sierotami bez obojga rodziców.



W gazecie Mosty wydawanej w Polsce,  Szymon Spund  opublikował 20 stycznia 1948 (Mosty, Rok III nr 9 (131) 1948)  artykuł pt. Ojcowie bez ojcostwa.  Artykuł poświecony jest Januszowi Korczakowi. Na koncu artykułu zawarta jest ostra krytyka w stosunku do Brytyjczyków. Dlaczego?
Szymon Spund protestuje przeciwko akcjom Brytyjskim które maja za zadanie zatrzymać Ocalałych z Holocaustu by osiedlali się w Eretz Israel. Podkreśla sprawę Ocalałych  Dzieci. Brytyjska flota atakowała statki żydowskie na Morzy Sródziemnym i zmuszała je do portu w Famagusta. W wypadku gdy emigrantom udało się dostać do np. portu w Hajfie zostawali oni natychmiast ładowani na statki wiezienia British Navy i wysyłani na Cypr. Poprzednio wiezienie obóz w Atlit było pierwszym obozem dla Ocalałych z Holocaustu którym udało się dotrzec do Eretz Israel.

Zanim Brytyjczycy zaczęli więzić Żydów na Cyprze używali do tego obóz na południe od Hajfy, Atlit. Na Cyprze było w sumie 12 obozów internowania położonych w południowo-wschodniej części wyspy i rozmieszczonych w trzech miejscach, które działały od sierpnia 1946 do stycznia 1949 : obozy Xylotymbou i Dhekelia w Larnace i Caraolos (pierwszy zbudowany) w pobliżu Famagusta. Obozy tzw letnie składały się z namiotów w których mieściło się około dziesięciu osób każdy, lub baraków blaszanych w tzw. obozach zimowych”), otoczonych drutem kolczastym, nad którym czuwali uzbrojeni żołnierze brytyjscy, bez bieżącej wody i urządzeń sanitarnych, gdzie panowała rozwiązłość i surowość. Podobno niemieccy jeńcy wojenni przebywający w sąsiednich obozach byli lepiej traktowani niż ocalali z Zagłady Żydzi.

53,510 Żydów, większość Ocalałych z Holocaustu było przetrzymywanych w obozach brytyjskich na Cyprze. Więźniowie byli młodzi, 80% było w wieku od 13 do 35 lat (czyli 6-28 lat jak wybuchła wojna), a ponad 6 000 dzieci było sierotami bez obojga rodziców. Około 2 200 dzieci urodziło się na Cyprze.

Brytyjskie racje żywnościowe i dostarczony materiał były bardzo niewystarczające na potrzeby więźniów. W okresie od sierpnia 1946 do sierpnia 1948 wydatki żydowskiego stowarzyszenia humanitarnego Joint wyniosły na zaopatrzenie 1.555.000 USD . Dostarczono 38 ton odzieży. Koce, ubrania i buty na zimę ofiarują natomiast mieszkańcy Tel Awiwu na wezwanie innego stowarzyszenia. 


* W przyszłych dniach, które staramy się zabezpieczyć, z niecierpliwością oczekujemy świata opartego na czterech podstawowych wolnościach człowieka.
  • Pierwsza to wolność słowa i wypowiedzi - na całym świecie.
  • Druga to wolność każdego człowieka do wielbienia Boga na swój własny sposób - na całym świecie.
  • Trzecia to wolność od niedostatku - która w ujęciu światowym oznacza rozumienie ekonomiczne, które zapewni każdemu narodowi zdrowe życie pokojowe dla jego mieszkańców - na całym świecie.
  • Czwarta to wolność od strachu - co w ujęciu światowym oznacza ogólnoświatową redukcję zbrojeń do takiego punktu i w tak gruntowny sposób, że żaden naród nie będzie w stanie popełnić aktu fizycznej agresji na jakiegokolwiek sąsiada. - gdziekolwiek na świecie.


Historia jednego zdjęcia - Dom Sierot Janusza Korczaka - Krochmalna 92 - Przed przeprowadzką w listopadzie 1940 do Getta na ul. Chłodną 33.

Szwalnia w Domu Sierot na Krochmalnej 92. Prawdopodobnie maj, 1940. Zdjęcie jest jednym z 462 zdjęć zrobionych dla organizacji JOINT. Za otwartym domkiem szwalni widać tzw. Mały domek.

Szwalnia w Domu Sierot na Krochmalnej 92. Zdjęcie jest jednym z 462 zdjęć zrobionych dla organizacji JOINT. Za otwartym domkiem szwalni widać tzw. Mały domek.

Szwalnia w Domu Sierot na Krochmalnej 92. Prawdopodobnie maj, 1940. Zdjęcie jest jednym z 462 zdjęć zrobionych dla organizacji JOINT. Za otwartym domkiem szwalni widać tzw. Mały domek.


W Domu Sierot przy ul. Krochmalnej 92 w marcu 1940 r. ORT (Towarzystwo Szerzenia Pracy Zawodowej i Rolniczej wśród Żydów) organizuje pracownię krawiecko-bieliźniarską czynną codziennie prócz sobót (Szabat) w godz. 9-14. Pracownice (20 osób) – od 14 do 24 lat – to przeważnie wychowanki lub byłe wychowanki Domu Sierot i bursy z Krochmalnej, Domu Sierot z Placu Grzybowskiego 7, Domu Młodzieży z ul. Twardej 27. Szefową szwalni w Domu Sierot była Pani Saba Lejzerowicz.

Stefa Wilczyńska opisała ten projekt słowami: Siedem pracownic – pisze –jedzą na miejscu obiady, pokrywając ten wydatek szyciem dla zakładu (obiad oblicza się po 1 zł). Dziewczęta pracują z zapałem i robią postępy.

Tuesday, June 28, 2022

Rysunki Janusza Korczaka to "Mapa jak trafić na kolonie Rózyczka" i "Wróbelek lub sikorka w Pamiętniku Chaji (Haji) Lewi" - Archiwum w Ghetto Fighters House (GFH).



Wpis Szmulka i Korczaka.

Wpis Pana Miszy 


 

W Archiwach Ghetto Fighters House jest mnóstwo informacji o Korczaku, Domu Sierot i o Anielewiczu, prawdziwym i jedynym, dowódcy Powstania w Getcie Warszawskim.
Poprzednim razem gdy przeglądałem zdjęcia korczakowskie porównywałem napisy z tyłu zdjęć. Porównywałem ze zdjęciami z Korczakianum w Warszawie i z Archiwum szwedzkiego stowarzyszenia które jest w moim mieszkaniu w Sztokholmie.



Moje wyjazdy do Izraela to nie plaża i basen. Najczęściej ciężka praca w archiwach i w muzeach.
W Archiwach Ghetto Fighters House jest mnóstwo informacji o Korczaku, Domu Sierot i o Anielewiczu, prawdziwym i jedynym, dowódcy Powstania w Getcie Warszawskim.
Poprzednim razem gdy przeglądałem zdjęcia korczakowskie porównywałem napisy z tyłu zdjęć. Porównywałem ze zdjęciami z Korczakianum w Warszawie i z Archiwum szwedzkiego stowarzyszenia które jest w moim mieszkaniu w Sztokholmie.
Wiele zdjęć z Domu Sierot to zdjęcia które miała ze sobą Chaja (Haja) Lewi która wyemigrowała do Argentyny w lutym 1939 roku.







Każde dziecko w Domu Sierot miało swój numer porządkowy dla oznaczania rzeczy osobistych. Tego numeru używano również przy przekazywaniu różnego typu wiadomości. Wychowankowie Domu Sierot, dawno już dorośli, długo pamiętali swoje numery. I Korczak jako równouprawniony obywatel Domu także miał swój numer. Zachował się egzemplarz Króla Maciusia Pierwszego z dedykacją dla Wilczyńskiej: „Pannie Stefie – chłopiec nr 51 – grzybka nie ma – metrykę zgubił w kraju Bum-Druma – prosi o dyżur zbierania papierków – czysty (niech Pan Bóg broni). Stały mieszk. Warszawy – Goldszmit 25/X 1922”.  

Monday, June 27, 2022

Repozytoria i Archiwa Korczakowskie.

Po haniebnym zamknięciu w Warszawie Komitetu Korczakowskiego w 1968 roku którego ostatnim przewodniczącym, po Igorze Newerlym, był mój ojciec "Pan Misza" (Michał Wasserman Wróblewski) dzięki staraniom ojca powstało w 1971 (nieoficjalnie w 1969) r. w Szwecji "Stowarzyszenie Korczakowskiego Dziedzictwa" po szwedzku - "Föreningen för Janusz Korczaks Levande Arv", po angielsku "The Janusz Korczak Living Heritage Association". Pierwsze Repozytorium Janusza Korczaka - Sztokholm 1995 - "Stowarzyszenie Korczakowskiego Dziedzictwa" - "The Janusz Korczak Living Heritage Association"było w dwóch językach, po angielsku i po szwedzku..

Byłem wychowany wśród zdjęć i książek Korczaka, wśród byłych współpracowników i wychowanków.
Słowo Komitet znaczyło w moim domu tylko jedno, Komitet Korczakowski a Dom Dziecka, były Dom Sierot na Krochmalnej 92. Przez wiele lat lat myślałem ze Korczak to mój jedyny dziadek bo o innych "dziadkach", poprzedniej generacji po prostu nie mówiło się u nas w domu.

Moje pierwsze własne książki to oczywiście książki Korczaka dla dzieci. Dostawałem je najcześciej na urodziny i były to moje najbardziej ulubione książki wraz z książkami Astrid Lindgren, pisarki szwedzkiej. Mam je prawie wszystkie do dzisiaj!

Prawdziwe zainteresowania Korczakiem i jego spuścizną to lata po roku 1969 gdy mój ojciec, były wychowawca w Domu Sierot i ostatni przewodniczący Komitetu Korczakowskiego w Polsce stworzył w Sztokholmie Szwedzkie Stowarzyszenie Pamięci Dziedzictwa Korczaka. Moje pierwsze własnoręczne posunięcia to było coroczne wydawanie Kroniki. Kronika była głównie po szwedzku ale zamieszczałem tam również artykuły po polsku i angielsku.

Po śmierci mojego Ojca w 1993 roku postanowiłem w jakiś sposób uczcić jego śmierć ale tak naprawdę to było wypełnienie pustki, braku Jego, która mnie po prostu przytłoczyła. Wtedy postanowiłem stworzyć na internecie pierwsze Repozytorium Korczakowskie. Praca z Repozytorium Korczakowskim nie była łatwa. To był początek lat 90-tych. W tym czasie nie istniały programy do produkcji stron internetowych. Wszystko trzeba było pisać w języku HTML. Również wiedza o Korczaku była wtedy bardzo fragmentaryczna i rozproszona w wydawnictwach książkowych. Na internecie nie bylo wtedy nic. Wtedy zaczęła się moja, tak jak za czasów pozytywizmu, tzw. praca od podstaw. Wszystkie zdjęcia z Archiwum Korczakowskiego w Szwecji należało zeskanować. Wszystkie teksty poprzednio użyte w Kronikach na nowo wpisać i redagować. Zgromadzona w Archiwum w Sztokholmie spuścizna Korczaka i prace na jego temat były podstawą tego Pierwszego Repozytorium Korczakowskiego.
Po moim Ojcu odziedziczyłem również jego ekstra dzieci - byłych wychowanków Domu Sierot. Dzięki Szlomo Nadel który był wychowankiem Domu Sierot udało mnie się poszerzyć zasoby tego Pierwszego Repozytorium. Następnie kiedy Repozytorium zostało zauważone na całym świecie pozyskując uznanie w kołach korczakowskich na całym świecie dostawałem wówczas dokumenty, fotografie i inne materiały związane z życiem i dorobkiem Janusza Korczaka. Przychodziły do mnie listy od osób prywatnych jak również organizacji korczakowskich.
Najbardziej sobie cenie cztery archiwa: W Polsce Korczakianum i Archiwum Ringelbluma, w USA Archiwum USHM i w Izraelu Archiwum Bohaterów Getta. Oprócz nich zdigitalizowane zbiory Biblioteki Narodowej.
Zbiory Korczakianum których początkiem było archiwum Komitet Korczakowski to różnorodne materiały od rękopisów, maszynopisów, wycinki prasowe, fotografie, itp. Jednym z najbardziej znanych artefaktów Korczakianum sa okulary Korczaka

Spora część źródeł już rozpoznanych jest bowiem rozproszona po rozmaitych zbiorach instytucjonalnych (archiwa, biblioteki, stowarzyszenia) i prywatnych, w Polsce i poza jej granicami (ścisła zagraniczna współpraca łączy Korczakianum z drugim w świecie Archiwum Korczakowskim – w Izraelu, działającym w Beit Lohamei Haghetaot/Dom Bojowników Getta).




Stowarzyszenie w Szwecji to właściwie kontynuacja zamkniętego w Warszawie w 1968 roku Komitetu Korczakowskiego. 
Mój ojciec, Michał Wasserman Wróblewski (Pan Misza) pracował w Domu Sierot od czasów studenckich (1931) do ostatniego dnia w getcie - 5 sierpnia 1942.
Myśli Starego Doktora wywarły duży wpływ na szwedzką pedagogikę, etykę i koncepcję wychowawczą. Przemyślenia Korczaka legły u podstaw Konwencji Praw Dziecka uchwalonej przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Często nie zdajemy sobie sprawy jak wielki wkład w dzisiejszą kulturę i obyczaje Szwedów wniósł ten wspaniały człowiek.

Działalność mojego ojca, Michała Wassermana-Wróblewskiego była skupiona na uchronieniu i przekazaniu dziedzictwa Korczaka. Pisał artykuły, referaty, opracowywał cykl raportów "Pedagogika we Wschodniej Europie". Zmarł w 1993 w Sztokholmie.

Stowarzyszenie Korczakowskiego Dziedzictwa w Szwecji nie zaprzestało działalności wraz z odejściem założyciela. Aktywnie włączyłem się do pracy. Wspomnienia mojego ojca o Starym Doktorze "Siedem Dobrych Lat" opublikowano w Szwecji i po polsku i po szwedzku. Stowarzyszenie jest teraz na Face Book i dalej prowadzi popularyzowanie Korczaka i jego pedagogiki.

Wiele artykułów publikowanych na stronach FB - Föreningen för Janusz Korczaks Levande Arv (poniżej) można również znalezć na blogu Jimbao Today.

Wiadomo że część prac Korczaka i dokumentów z nim związanych wciąż nie jest zdigitalizowana. Niektóre zdjęcia albumy i dokumenty od osób prywatnych na świecie późno trafiaja do archiwów.

Wielu materiałów dotyczących Korczaka jest w archiwach miejskich Kalisza, Lublina, Poznania, w Centralnym Państwowym Archiwum Historii Wojskowości w Moskwie, w bibliotekach Uniwersytetów w Erfurcie, Warszawskiego i Jagiellońskiego; Bibliotece Narodowej, Głównej Bibliotece Lekarskiej, Bibliotece Szkoły Głównej Handlowej.




Pogrom Żydów w Kielcach - 1946 rok - 14 miesiecy po Zagładzie

Pogrom Żydów w Kielcach . W czwartek, 4 lipca 1946 r. tłum mieszkańców Kielc, przy udziale milicjantów i żołnierzy, dokonał masakry ocalałych z Holocaustu Żydów.
 



Pogrom Żydów w Kielcach . W czwartek, 4 lipca 1946 r. tłum mieszkańców Kielc, przy udziale milicjantów i żołnierzy, dokonał masakry ocalałych z Holocaustu Żydów.

https://cbj.jhi.pl/documents/651377/0/