Popielate getto - Fotograficzne zagadki Warszawskie

ZAGADKA zadana w 2014 roku na forum Drugie Pokolenie na Face book. 

Co to jest?

Gdzie to jest?

Kiedy zdjęcie zostało zrobione?

Rozwiązanie wczorajszej zagadki - te zdjęcia kojarzą mnie się zawsze z
przymiotnikiem "popielate". Popielate getto.

Ja odgruzowywałem ten teren w 1966 albo 1967 roku na wiosnę. Tam gdzie teraz stoi pomnik Powstańców z 1944 roku. Na zdjęciu Pałac Krasińskich w ruinie i nie ma juz karuzeli z Powstania w getcie tylko okopy czyli po Powstaniu Warszawskim. Wagoniki i tory waskotorowe widac na samym prawym kancie zdjęcia. Na granicy miedzy ciemnym a popielatym...

Rok wczesniej, czyli lato 1943 roku. Odgruzowywanie w toku. Karuzela (na samym dole) i hustawki przetrwaly... Po wewnetrznej stronie muru getta zbiera sie zlom zelazny.

Kolorowe zdjęcie to wizja artystyczna wykonana na podstawie zdjęć, a nie prawdziwe zdjęcie. Kadra z animacji "Miasto Ruin". Ryszard Mączewski i Krzysztof Jaszczyński pracowali wtedy jako konsultanci historyczni dla Platige Image. Komputerowa Warszawa AD 1945 wygląda tak realistycznie, jak prawdziwie zniszczone miasto.

Odgruzowywanie Warszawy 1945-1967

Znalazłem stare zdjęcie z 1945 roku gdzie mój Ojciec prowadzi grupę oficerów na odgruzowywanie Warszawy. Mam inne zdjęcia gdzie wszyscy noszą normalne ubrania, często garnitury i bez rękawic itp. podają sobie cegły.
To było "Pierwsze Pokolenie"!
.
Kto tam znów idzie prawą?
Lewa!
Lewa!
Lewa!


Na koncu to Majakowski z roku 1918 (tytuł oryginału - ros. "Левый марш")!

Ja odgruzowywałem Warszawe wiosną w 1966 roku teren przy placu Krasinskich, tam gdzie była kręcąca się karuzela, czyli nieopodal murów getta. Karuzela kręcąca się w dniach ostatecznej likwidacji getta!

Kryształowa noc - Synagoga "Na Wygonie" - Wrocław - Breslau - Neue Synagoge

Synagoga "Na Wygonie" była najbardziej okazałą wrocławską synagogą (Breslau) i jednocześnie jedną z największych w ówczesnych Niemczech. Zaprojektował ją z wybitny architekt, Edwin Oppler. Nad miastem górowała ogromna kopuła synagogi, wysoka na 73 metry.

Bojówki hitlerowskie spaliły synagogę podczas kryształowej nocy, co dało początek prześladowaniu wrocławskich Żydów w hitlerowskim Breslau. 

Wycinek z gazety Schlesische Zeitung, "Jak Wrocław rozliczył się z Żydami"!

Wojna wokół Korczaka Rózyczki i Czaplowizny

Kilka zdjec z Internetu

Najpierw wrzesien 1939

Wrzesien 1939. Niemcy chyba, przy ul. Cedrowej (na pewno). Strzelaja w kierumku lewobrzeznej Warszawy. W oddali powinien byc widac kosciól prz Koscielnej... ale fotograf opuscil kamere troche za nisko.

Wrzesien 1939. Niemcy we wrzesniu 1939 roku na polach kolo Rózyczki i Czaplowizny. Strzelaja chyba w kierunku Wisły i lewobrzeznej Warszawy. Z wieży kościoła. 22.09.1939 r widac efekty ostrzeliwania i zmiany sa dyktowane z wieży kościoła do poszczególnych stanowisk artylerii.

Wrzesien (chyba 10ty) 1944 rok. 1 DWP i mój Ojciec atakuja pozycje niemieckie wzdluz ulicy Klasztornej.

Kiedy Stary Doktor przyjechał na Czaplowizne pierwszy raz, miał nieco ponad czterdziestkę. Wcale nie za późno na nowe plany. Przyjechał obejrzeć darowiznę Maksymiliana Cohna, który przekazał na rzecz żydowskiego Towarzystwa "Pomoc dla Sierot" 10 morgów ziemi we wsi Czaplowizna. Dzięki tej darowiźnie, zaczął funkcjonować ośrodek Kolonii Letnich Różyczka albo tzw. Ferma. Teren posesji obejmował między innymi internat, przedszkole i fermę, która pomagała w wyżywieniu licznych grup wychowanków.

Kolonie nazwano Różyczka – na cześć zmarłej córki Maksymiliana Cohna. Po przystosowaniu budynków do przyjmowania dzieci – w 1922 roku zorganizowano pierwsze wakacje. Od tamtej pory dwa razy w ciągu lata przy ulicy Klasztornej nr. 1 robiło się gwarno. Czasami z podopiecznymi przyjeżdżał Korczak, czasami Wilczyńska, a czasami inni wychowawcy i bursiści. Kolonia w Czaplowiznie nie służyła jedynie rozrywce. Korczak jako przykładny pedagog zadbał także o to, by dzieci mogły się rozwijać. Dlatego uczył je pracy przy organizacji kolonii, ich zadaniami była choćby pomoc w wykańczaniu budynków, plewieniu działek czy uprawianiu ogródka. Pobyty w Marysinie dawały wychowankom jedyną możliwość wyjazdu z miasta i zorganizowania prawdziwych wakacji, regularnie, aż do 1939 roku. Ostatnim razem to lato 1940, "za Niemca"!

Janusz Korczak przed latem 1940 roku napisał do Stanisława Krupki, wójta gminy Wawer list z prośbą o pomoc w organizacji jeszcze jednej kolonii. Chciał zapewnić dzieciom choć odrobinę bezpieczeństwa i spokoju w czasie wojny. 
Pisał wówczas: „to może być ostatnia szansa pobiegania dzieci po lesie (…) może to ostatnie lato”. 

Janusz Korczak latem 1940 roku napisał do Stanisława Krupki, wójta gminy Wawer list z prośbą o pomoc.

Stanisław Krupka (ten sam, który w czasie grudniowego mordu w 1939 szczęśliwie uniknął śmierci) zdecydował się pomóc Korczakowi w organizacji wakacji. Zobowiązał się ułatwić transport i wyżywienie wychowanków, mimo że pomoc Żydom w jakiejkolwiek formie, była już prawnie zakazana.

Holocaust survivors Bronek Kopyto, Misza Wasserman, Lunia Rozental, Krystyna Rozental.

Warszawa 1946 - Holocaust survivors

Standing left Misza Wasserman
His father Baruch, father wife, and 3 siblings were murdered by Einsatsgruppen in Pinsk.

Standing right Bronek Kopyto
His mother was murdered in the Janowska concentration camp, in Lviv.

Sitting Perla, Lucyna (Lunia) and Krystyna Rozental (Kopyto)
Their parents Helena and Gabriel Rozental were murdered in Treblinka. Lunia and Krystynas sister, Sabina Wójcikiewicz died in Warszawa Ghetto.

Children Marian standing and Gabriel, an infant on Perla-Lucyna's (later Zofia) knees.
Grandchildren of Helena and Gabriel Rozental who were murdered in Treblinka during Action in Warszawa Ghetto in the summer of 1942.

Below, are the very first registration cards, 8 weeks after WWII ended of Bronislaw Kopyto and Krystyna Kopyto. 

Before moving to Warszawa in late 1945, Lunia and Krystyna stayed in Lowicz, where Lunia worked as a teacher after Lowicz was liberated.

Bronislaw Kopyto had Aryan documents, such as Tadeusz Wierzbolowicz. Lucyna Perla Rozental, had Aryan documents as Zofia Dabrowa. 

Trochę historii rodzinnej. Na zdjęciu siostry Rozental a miedzy nimi syn trzeciej siostry Sabiny Wójcikiewicz która zgineła podczas zagłady. Siostra po prawej to przyszła żona Zarzyckiego (Krystyna Zielinska Zarzycka). Koło niej jej pierwszy mąż, Bronek Kopyto. Po lewej moja mama i "Pan Misza" Wasserman Wróblewski. Koniec 1946 roku bo Gabryś ur, w lutym 1946.