 |
 |
| Na powojennych fotografiach budynku Domu Sierot widać wyraźnie, że budynek na Krochmalnej 92 był wypalony, ale stan murów i belek stropowych, nośnych, był relatywnie dobry. |
 |
| Na poddaszu Domu Sierot, za charakterystyczną mansardą*, znajdował się pokój Korczaka. Korczak mieszkał tu do 1932 roku. |
Na poddaszu Domu Sierot, za charakterystyczną mansardą*, znajdował się pokój Korczaka. Janusz Korczak mieszkał tu do 1932 roku. Po wojnie budynek został relatywnie szybko odbudowany. Niestety bez poddasza i z Salą rekreacyjną przebudowaną na salę filmową. Po odbudowie, budynek został przeznaczony na szkołę partyjną PPS a następnie PZPR. W 1958 roku po gruntownej przebudowie w budynku otwarto tam Dom Dziecka im. Janusza Korczaka**.
Na powojennych fotografiach budynku Domu Sierot widać wyraźnie, że budynek na Krochmalnej 92 był wypalony, ale stan murów i belek stropowych, nośnych, był relatywnie dobry. Dach i poddasze należało odtworzyć. W projekcie odbudowy z 1947 roku postanowiono zburzyć "Pokój Korczaka", tzn zniwelować mansardę mimo że jej tak charakterystyczna część fasady z trzema oknami bardzo dobrze się zachowała. Zachowała się również zachodnia ściana mansardy, widać to wyraźnie, jako cień na zdjęciu lotniczym.
Wtedy wszystko zależało od BOS. BOS to Biuro Odbudowy Stolicy powołane tuż po wyswobodzeniu Warszawy w styczniu 1945 roku. Najważniejszym zadaniem BOS było dokonanie inwentaryzacji zniszczeń Warszawy. Od ich werdyktu zależało czy na wpół ocalałe budynki mają być odbudowane czy też zrównane z ziemią.
Postulaty "korczakowców" odtworzenie Domu Sierot i pokoju Korczaka nie zostały w tym okresie (1946-47) wysłuchane. Ich "przebicie" i wpływy nie były widocznie dostateczne!
Następna możliwość odtworzenia mansardy na poddaszu, to przy następnej przebudowie, lata 50-te. Nie wiem dlaczego ale odtworzenie pokoju Korczaka połączono z planami Muzeum Korczaka. Muzeum miało być na "poddaszu" Domu Sierot. W ten projekt była zaangażowana Helena Syrkus, Janusz Zarzycki (obydwoje architekci) i wielu innych "korczakowców".
Chyba wtedy dostateczne poparcie już było bo Zarzycki (mój wujek), był prezydentem Warszawy i mianowany na wiceministra Obrony Narodowej a Helena Syrkusowa (córka Stelli Eliasbergowej) znała Korczaka od dziecka. Pamiętam tylko że to były bardzo duże plany które okazały się technicznie niemożliwe do przeprowadzenia ze względu, jak to wtedy określano, na nośność budynku. Bez tego Muzeum Korczaka, odbudowanie tylko pokoju Korczaka z charakterystyczną od zewnątrz fasadą, z trzema oknami, nie było możliwe.
* Mansarda (facjata, facjatka) – pomieszczenie mieszkalne znajdujące się w kondygnacji strychowej, wydzielone z niej ścianami, które przenikając przez połać dachu formują nadbudowę nad koronującym gzymsem budynku.
** https://muzeumwarszawy.pl/wp-content/uploads/2019/05/10.-Historia-budynku-d-Domu-Sierot-w-czasach-stalinowskich-K.pdf
Tak opisywał Korczak funkcję swojego pokoju w Jak kochać dziecko: internat : kolonje letnie : dom sierot
