 |
| Korczak po czesku - przedwojenne i "wojenne" wydania - Bankrot malého Jacka (1935) i Svojhlavý chlapec: Život Ludovíta Pasteura (1941). |
 |
| Korczak po słowacku - "wojenne" wydanie Svojhlavý chlapec: Život Ludovíta Pasteura (1941). |
 |
| Korczak po słowacku - "wojenne" wydanie Svojhlavý chlapec: Život Ludovíta Pasteura (1941). |
Słowacja przez 900 lat należała do Cesarstwa Węgierskiego (od 1867 r. podwójna monarchia Austro-Węgier). Po I wojnie światowej kraj stał się częścią nowego państwa Czechosłowacji. Układ Monachijski z 1938 r., kiedy to w praktyce rozpadła się Czechosłowacja, oznaczał proklamowanie Republiki Słowackiej w marcu 1939 r. Stolicą Słowacji została Bratysława.
Nowe państwo, które było niby chronione przez Hitlera, stało się, bez niemieckiej pomocy, autorytarnym klerykalno-faszystowskim satelitą III Rzeszy, z 54-letnim księdzem katolickim i nacjonalistą Józefem Tiso jako prezydentem. Państwo Słowackie, Republika Słowacka przyjęła antysemityzm jako część oficjalnej ideologii państwowej z deklaracją dla Słowaków że „uwolni ich od żydowskiego wyzysku”.
Już 18 kwietnia 1939 roku, uchwalono ustawę, definiującą pojęcie Żyda i wprowadzającą maksymalną procentową wielkość zatrudnienia Żydów w wybranych zawodach, takich jak prawnicy, lekarze, urzędnicy państwowi, nauczyciele itp. Wprowadzone wielkości były niższe od istniejących w praktyce i dla wielu ludzi z zawodów inteligenckich oznaczało to utratę pracy. W ramach polityki antyżydowskiej stopniowo ograniczano własność prywatną, udział w życiu publicznym, a w końcu wolność zamieszkania i poruszania się Żydów. Na prośbę strony słowackiej do Bratysławy przyjechał kapitan SS Dieter Wisliceny (wcześniej nawet na krótko przełożony Adolfa Eichmanna), który został doradcą rządu ds. kwestii żydowskiej.Uwieńczeniem tej polityki było uchwalenie 9 września 1941 roku tzw. Kodeksu Żydowskiego, dalej idącego i bardziej szczegółowego niż niemieckie ustawy norymberskie.
Następnie, w 1942 roku deportowano Żydów ze Słowacji do okupowanej Polski w transportach po 1 000 osób. Pierwszy pociąg z 999 młodymi, niezamężnymi kobietami odjechał z Popradu 25 marca 1942 roku. Był to zarazem pierwszy w skali Europy masowy transport Żydów do Auschwitz. Ogółem podczas 57 wywózek deportowano 57 792 osoby (znane są dokładne liczby i nazwiska): 38 transportów pojechało do Lublina (w niemieckiej terminologii), czyli do Bełżca i Sobiboru, 19 do Auschwitz. Wiadomo, że bezpośrednio do komór gazowych wywieziono m.in. około 7 tysięcy dzieci w wieku do 10 lat. Do pazdziernika 1942 roku słowacki rząd deportował 58 000 z 95 000 słowackich Żydów, m.in. tych których uprzednio trzymał w słowackich obozach koncentracyjnych. Deportowano za opłatą do SS do obozów koncentracyjnych i obozów zagłady, m.in. Majdanek, Bełżec, Sobibor i Auschwitz. W 1940 roku w Państwie Słowackim mieszkało około 95 tysięcy Żydów (mniej niż przed wojną, bo ponad 30 tysięcy Żydów znalazło się na terenach wcielonych do Węgier w 1938 r.). Wojnę przeżyło około 25 tysięcy słowackich Żydów. Zamordowano więc prawie 70 tysięcy.
Dlaczego taki długi wstęp o historii Słowacji pisząc o książkach Janusza Korczaka. Trzeba bowiem pamiętać że to w 1941 roku, podczas wojny, wydano w Bratysławie, stolicy faszystowskiej Słowacji książkę Korczaka "Uparty chłopiec: życie Ludwika Pasteura" - Svojhlavý chlapec: Život Ludovíta Pasteura (1941).
Dlaczego taki długi wstęp o historii Słowacji pisząc o książkach Janusza Korczaka. Trzeba bowiem pamiętać że to w 1941 roku, podczas wojny, wydano w Bratysławie, stolicy faszystowskiej Słowacji książkę Korczaka "Uparty chłopiec: życie Ludwika Pasteura" - Svojhlavý chlapec: Život Ludovíta Pasteura (1941).
Trochę to dziwne że książkę Żyda z Getta Warszawskiego, Janusza Korczaka, wydano w tak antysemickim i faszystowskim kraju jakim była wtedy Słowacja. Wydawnictwo słowackie - Ján Horáček Bratislava, wydawało książki przez całą wojnę, jak również, po wojnie.
 |
| Wydano w 1935 roku |
 |
|
 |
| Korczak po słowacku - "wojenne" wydanie Svojhlavý chlapec: Život Ludovíta Pasteura (1941). |
žáner:
autor:
pôvod autora:
vydavateľstvo:
rok vydania:
1941
jazyk:
sk
počet strán:
93
väzba:
Pevná
prebal:
má
stav:
zničený prebal, meno perom na predsádke, číslo v úvode
kusov na sklade:
0
Ľutujeme, položka už nie je skladom.
Modlitba vychovatele
Janusz Korczak
Nepřináším ti dlouhé modlitby, Bože. Nevzdychám k tobě…
Neklaním se před tebou až k zemi, nenesu bohaté oběti ke tvé cti a chvále. Nechci se vtírat do tvé přízně, neusiluji o drahé dary.
Moje myšlenky nemají křídla, která by do nebe vynesla píseň.
Moje slova nemají barvy ani vůně, ani neumějí kvést.
Jsem vyčerpaný a chce se mi spát. Můj zrak je slabý a záda mám shrbená velikou tíhou závazku.
A přece ti předkládám vroucí prosbu, ó Bože. A přece mám jednu drahocennou věc, kterou nechci svěřit bratru-člověku. Bojím se, že člověk to nepochopí rozumem ani citem, bude to zlehčovat, vysměje se.
Jsem před tebou popelavý pokorou, Pane, když však stojím před tebou s touto prosbou, je to požadavek, který hoří jako plamen. Mluvím tiše, ale tuto prosbu volám s vůlí neustoupit. Pohledem rozkazujícím střílím až nad mraky. Už vyrovnaný - vždyť ne už pro sebe - žádám:
Dej dětem dobrý osud, dej jejich úsilí pomoc, jejich práci požehnání. Veď je cestou nikoli nejsnadnější, ale nejkrásnější.A jako závdavek mé prosby přijmi jedinou drahocennou věc, kterou mám: smutek.
Smutek a práci.
1944
 |
| 1943 |
 |
| 1946 |
 |
Uparty chłopiec : życie Ludwika Pasteura, Warszawa, 1938. |
 |
| Książka Korczaka Uparty chłopiec: życie Ludwika Pasteura (Warszawa : J. Mortkowicz, 1938, Warszawa : Druk. Naukowa T-wa Wyd.) z pierwowodrukiem w 1938 r. doczekała się pierwszego powojennego wydania polskiego dopiero w 1960 r. |
Książka Korczaka Uparty chłopiec: życie Ludwika Pasteura (Warszawa : J. Mortkowicz, 1938, Warszawa : Druk. Naukowa T-wa Wyd.) z pierwowodrukiem w 1938 r. doczekała się pierwszego wydania polskiego dopiero w 1960 r.
Państwo Słowackie, Republika Słowacka przyjęła antysemityzm jako część oficjalnej ideologii państwowej z deklaracją dla Słowaków że „uwolni ich od żydowskiego wyzysku”.
