Thursday, March 21, 2024

Yiddish and Hebrew in the World around Janusz Korczak - Henryk Goldszmit.


Hebrew is used often with the description of the shomer activities in Mały Przegląd ('Little Review') as the no alternative words in Polish and also it was important for the entire movement to learn Hebrew before the future aliyah. Here an article about the 20th anniversary of Hashomer Hacair in Poland.




March 2, 1928




Although Korczak did not practice religion traditionally himself, the daily prayers were on the schedule at his orphanage. Jewish holiday observances – including High Holiday services and Chanukah and Purim celebrations – were a natural part of life there. Also, kashrut was maintained at the orphanage and at the summer camps.

The orphanage Dom Sierot offered the children the opportunity to study the Hebrew language studies every day. Actually, it was not the opportunity but the ordinary, scheduled lessons. Korczak had a dream to bring Jews and non-Jews together, at least closer. His newspaper for the children was part of it and young journalists producing Mały Przegląd ('Little Review') were both Jewish and Polish. Of course, the main part of readers were Jewish children as Mały Przegląd was a supplement of a daily Jewish newspaper, Nasz Przegląd (Our Review). Probably only a few Poles, intellectuals were reading it to get an information of what happenes among Polish progressive Jews and the Zionist movement.

In Mały Przegląd ('Little Review') the appears both Yiddish and Hebrew.  Many children use phrases in Yiddish in their letters. Hebrew is used often with the description of the shomer activities as the no alternative words in Polish and also it was important for the entire movement to learn Hebrew before the future aliyah.

Nasz gdud nazywa sie Dzieci Słonca. Gdud? Oddzial szomerów?

W innym numerze jest opis robienia macy w Ładzie. Co to jest Ład?
R.7, nr 13 (25 marca 1932) Mały Przegląd : pismo dzieci i młodzieży : tygodniowy dodatek bezpłatny do nr 78 "Naszego Przeglądu"

R.8, nr 15 (14 kwietnia 1933) Mały Przegląd : pismo dzieci i młodzieży : tygodniowy dodatek bezpłatny do nr 104 "Naszego Przeglądu".


           SZKOŁA‎ ‎I‎ ‎SZOMRZY.
    Pani‎ ‎kazała‎ ‎przyjść‎ ‎rodzi-
com‎ ‎po‎ ‎cenzury,‎ ‎.la‎ ‎oczekiwa-
łam‎ ‎z‎ ‎niecierpliwością‎ ‎na‎ ‎go-
dzinę‎ ‎4-ta.
    Kiedy‎ ‎nadeszła‎ ‎godzina‎ ‎4-a,
W‎ ‎szkole‎ ‎by‎ło‎ ‎pełno‎ ‎rodziców
—‎ ‎i ‎także‎ ‎moja‎ ‎mamusia.
    Wyszła‎ ‎pani‎ ‎kierowniczka‎ ‎i
kazała‎ ‎rodzicom‎ ‎wejść‎ ‎do‎ ‎swo-
ich‎ ‎klas.‎ ‎Mnie‎ ‎do‎ ‎klasy‎ ‎wejść
nie‎ ‎pozwolili,‎ ‎więc‎ ‎czekałam
w‎ ‎szatni.
    Nareszcie‎ ‎mamusia‎ ‎wycho-
dzi‎ ‎i‎ ‎trzyma‎ ‎cenzurę‎ ‎i‎ ‎mówi:
    —‎ ‎Masz‎ ‎dobra‎ ‎cenzurę, ‎ale
pani ‎radzi‎ ‎żebyś‎ ‎się‎ ‎wypisała
z‎ ‎szomrów.
    Bardzo‎ ‎się‎ ‎zmartwiłam‎ ‎i‎ ‎pro-
siłam. ‎że‎ ‎chcę‎ ‎zostać,‎ ‎bo‎ ‎cała
moja‎ ‎przyjemność‎ ‎—‎ ‎to‎ ‎szko-
ła‎ ‎i ‎szomrzy.
            Szoszana‎ ‎z‎ ‎Nalewek

Ład R.8, nr 15 (14 kwietnia 1933) Mały Przegląd : pismo dzieci i młodzieży: tygodniowy dodatek bezpłatny do nr 104 "Naszego Przeglądu".


R.4, nr 5 (1 lutego 1929) Mały Przegląd: pismo dzieci i młodzieży: tygodniowy dodatek bezpłatny do nr 32 "Naszego Przeglądu".

R.6, nr 19 (8 maja 1931) Mały Przegląd : pismo dzieci i młodzieży: tygodniowy dodatek bezpłatny do nr 125 "Naszego Przeglądu".

W zbiorze artykulików pt. Szomerzy wystepuje wiele hebrajskich słów jak kwuca (druzyna). Szomerzy to żydowska (syjonistyczna) organizacja skautowa.- Haszomer Hacair (Młody Strażnik- Rosz-kwuc i Rosz haken to chyba drużynowy i zastępowy.

Co to jest Ład? Mały Przegląd: pismo dzieci i młodzieży: tygodniowy dodatek bezpłatny do nr 104 "Naszego Przeglądu"R.8, nr 15 (14 kwietnia 1933).




Już prawie nie slychac klaperów (rodzaj grzechotek).