Monday, December 23, 2019

Korczak Dom Sierot we wrześniu 1939 r - Nowe dokumenty - stare wspomnienia



File:Bundesarchiv Bild 183-L14673, Warschau, Luftaufnahme von Bränden.jpg



Mały Przegląd : pismo dzieci i młodzieży : tygodniowy dodatek bezpłatny do nr 244 "Naszego Przeglądu". R. 17, nr 35 (1 września 1939) - ostatni numer pisma.

Ostatni numer gazety "Mały Przegląd" ukazał się 1 września 1939 r. Nie man w tym numerze wzmianki o wojnie. Tylko w jednym artykule jest wspomniany Hitler.


I własciwie już we wrześniu 1939 r. zaczyna się walka o przetrwanie.


Bomby spadają na Warszawe. Korczak wraz z grupą starszych dzieci i nauczycieli dyżuruje na dachu domu, gasząc bomby zapalające.

Gdy wybucha wojna, Stary Doktor z radiowych pogadanek dla dzieci i rodziców ma sześćdziesiąt jeden lat, lecz jako major Wojska Polskiego szykuje się do pójścia na front. Odrzucony z powodu podeszłego wieku staje do walki przy mikrofonie, by do ostatniej chwili walczącej Warszawy, w huku bomb, nawoływać do walki i do wiary w zwycięstwo, do spokoju dorosłych i dzieci. W Domu Sierot gasi na dachu z innymi pracownikami bomby zapalające (od których zginął pracownik Sztokman, osieracając dziecko). Codziennie też pod hukiem lecących bomb odbywa dalekie marsze do śródmieścia odszukując zabłąkane, ranne dzieci i przynosi je do Domu Sierot, opatruje, by następnie oddać rodzicom.

W pierwszych dniach września na Dom Sierot spadło siedem pocisków. Pożary ugaszono. Była to między innymi zasługa Józefa Sztokmana. Należał do O.P.L - Obrona Przeciwlotnicza.

Józef Sztokman, to wychowanek a następnie. pracownik Domu Sierot. On spal nad dachu w chłodne noce a pózniej gasząc bomby zapalające dostal zapalenia płuc i umarł w poczatkach 1940 roku.

Naprzeciwko Domu Sierot, pod nr 87 pali się fabryka Fabryka pończoch Esgiwa (27 pracowników)

22–23 września 1939, gdy w kalendarzu żydowskim wypadał Jom Kipur po przerwie w bombardowaniach, Luftwaffe celowo skoncentrowała swój atak na cywilną dzielnicę żydowską w Warszawie; celami ataku były zabudowania cywilne i synagogi.