§§ - 99 paragrafów unie­winniających i 10 skazujących czyli Sąd koleżeński wg. Janusza Korczaka

Symbole Korczaka - Dzisiaj po raz drugi §§ - paragrafy 

Symbole Korczaka - Dzisiaj po raz drugi §§ (paragrafy) Korczaka.
Pierwsze paragrafy to te po raz pierwszy spisane prawa dziecka w Deklaracji Genewskiej z 1924.

Dzisiejsze §§ to z Domu Sierot i z Naszego Domu w Warszawie czyli

KODEKS SĄDU KOLEŻEŃSKIEGO.

"(...) sędziowie sami są dziećmi i wiedzą, jak trudno jest nie zrobić nic złego i wiedzą, że każdy się może poprawić, jak chce i stara się, że by się poprawić."  Janusz Korczak, Sejm i sąd, Pisma wybrane T. II

Oczywiście jakiś tam § użyto gdy zesłali Króla Maciusia na wyspę bezludną.

Może znacie inne "§§ powiązane z Januszem Korczakiem"?
Napiszcie! Dziekuje!
Do sądu dzieci mogły podawać nie tylko siebie nawzajem, ale również dorosłych – wychowawców i wszystkich pozostałych pracowników domu łącznie z Doktorem. Funkcję sędziów pełnili losowo wybrani ci członkowie społeczności – dzieci i opiekunowie – którzy w ostatnim czasie nie mieli problemów z prawem. Kodeks sądowy stworzony przez Korczaka liczył 1000 paragrafów (tak naprawdę to trochę mniej), z czego

dopiero § 500 wyznaczał karę, a tylko ostatni § 1000 decydował o wydaleniu dziecka lub pracownika z zakładu.

Wcześniejsze §§ mówiły o uniewinnieniu i przebaczeniu.

Kary naszego sądu koleżeńskiego, paragrafy naszego kodeksu - nie biją, nie zamykają nikogo w ciemnych komórkach, nie pozbawiają nikogo ani jedzenia, ani nawet zabawy. Paragrafy naszego kodeksu są tylko ostrzeżeniem. One mówią: Postąpiłeś niesłusznie, źle, bardzo źle. Staraj się, pilnuj się. Jeżeli ktoś zrobił ci coś złego, najlepiej mu przebaczyć. Jeżeli zrobił coś złego, bo nie wiedział, to już wie teraz. Jeżeli zrobił coś złego nieumyślnie, będzie w przyszłości ostrożniejszy. Jeżeli zrobi coś złego, bo mu się trudno przyzwyczaić, będzie się starał. Jeżeli zrobił coś złego, bo go namówili, już się nie będzie słuchał. Ale sąd musi bronić cichych, by im nie dokuczali silni, sąd musi dbać o to, aby był porządek – pisał Doktor.

§§

Pierwsze 99 paragrafów — to paragrafy unie­winiające 

lub takie, które mówią: Sąd sprawy nie rozważał.

§§ - 10 następnych to paragrafy skazujące. 

§ § 100, 200, 300, 400 

(niema 101, 102, 103, — od 100 — idą setki tylko) 

mówią: Sąd nie przebacza. 

Wysokość cyfry stwierdza rozmiar winy.

§§ - Od § 500 już represje. 

§ 500: wyrok z imieniem i nazwiskiem ogłasza się w gazetce 

zakładowej.

§ 600: — Sąd wywiesza wyrok na tablicy 

na przeciąg tygodnia i ogłasza w gazecie.

§ 700: prócz tego co przynosi w skutkach 

§ 600 treść wyroku przesyła się rodzinie.

§ 800: pozbawienie praw obywatelskich 

na przeciąg tygodnia.

§ 900: — wydala z zakładu. Może jednak pozostać, 

jeżeli ktoś weźmie go na swoją odpo­wiedzialność. 

Opiekun odpowiada przed Sądem 

za wszystkie jego winy. 

Sąd określa czas trwa­nia opieki.

§ 1000: — wydalenie.
Każdemu wydalonerńu przysługuje prawo po upływie 3 miesięcy 

zwrócenia się z prośbą o ponowne przyjęcie.

Co miesiąc zestawienia: kto ile miał spraw, 

ile razy zapisywał, suma §§ skazujących każde­go,

wykres spraw i suma §§ każdego. — Oprócz 

zestawień i wykresów indywidualnych — zesta­wienia 

i wykresy porównawcze — ogólne. 

Co rok obliczenia sumy §§ otrzymanych przez każ­dego 

i sumy ogólne. 

Zestawienia, wnioski pró­by wniosków.

Zestawienia, wykresy uzmysławiają dziecku tendencje jego do poprawy 

łub do pogorszenia albo zastój. Bu­dzą czujność, zachęcają do wysiłku bez

morału wychowawcy, gniewu i wymówek. Często bronią. 

Sąd nie sądzi sprawy.
§§ 
I. Sąd oznajmia, że A cofnął swoją skargę, 
wybaczył.
2. Sąd uważa, że nie warto się trudzić 
rozwa­żaniem podobnych spraw.
3. Sąd nie wie dlaczego tak się stało, jak się
rzecz miała, kto ma słuszność, więc zrzeka się 
sądze­nia sprawy.
4. Sąd wyraża przekonanie, że nic podobnego 
już się nie powtórzy, więc zrzeka się sądzenia tej 
sprawy*).
5. Sąd zrzeka się sądzenia sprawy w przewi­dywaniu 
że, przewinienia te znikną niezadługo same.
6. Sąd odkłada sprawę na tydzień, aż do cza­
su, gdy...
7. Sąd przyjmuje do wiadomości.
8. Sąd uważa oskarżenie za niesumienne.

9. Sąd oskarżenie uważa za przedawnione.

* Uwaga. Na paragraf ten oskarżony musi wyrazić zgodę

Sąd pozwala.— Dziękuje.— Wyraża żal. — 
Przyznaje słuszność.
§§ 
1O. Sąd w czynie widzi nie winę, a przykład: 
obywatelskiej odwagi (dzielności, prawości, 
sprawie­dliwości, szlachetnego porywu, 
bohaterskiego przywią­zania, szczerości, 
dobroci, poświęcenia i.t.d.).
11. Sąd dziękuje A, że zawiadomił go o swej 
w inie.
13. Sąd wyraża żal, że tak się stało, nie wini 
jednak A .
14. Sąd ubolewa nad nieszczęściem, stratą, nie 
wini jednak A.
15. Sąd uznaje, że A słusznie się żali.
20. Sąd uznaje, że A spełnił swój obowiązek.
21. Sąd uznaje, że A miał prawo tak postąpić 
(powiedzieć).
22. Sąd uważa, że A ma słuszność.
23. Sąd uważa, że A nie ubliżył B.
24. Sąd uważa, że A powiedział prawdę.
25. Sąd uważa, że A nie zrobił nic złego.
Sąd składa winę na mus — warunki — przypadek — 
na wielu, na innego.
§§ 30. Sąd uznaje, że A nie mógł postąpić inaczej.
31. Sąd składa winę na warunki, przypadek, nie 
winiąc A za to, co się stało.
32. Ponieważ wielu czyni to samo, byłoby nie­
słusznie, potępiać jednego za to, co czyni wielu bez­
karnie.
33. Sąd za to, co uczynił A, składa odpowie­
dzialność na B.

Sąd uprasza o przebaczenie.
§§ 
40. Sąd uważa, że B nie powinien gniewać 
się na A.
41. Sąd prosi, by przebaczono A.
42. Sąd prosi, by zapomniano. 

Sąd przebacza, bo nie widzi złego zamiaru, złych intencji.
§§ 
50. Sąd przebacza A, który móg ' nie wiedzieć, 
lub nie rozumiał, że tego robić, mówić nie wolno — 
nie należy. Sąd wyraża nadzieję, że A dowiedziawszy 
się, zrozumiawszy, więcej tego nie zrobi, mówić tak 
nie będzie.
51. Sąd przebacza A, który niezupełnie zrozu­
miał, co robi, mówi. Sąd wyraża nadzieję, że A więcej 
tego nie zrobi.
52. Sąd przebacza A, bo nie wiedział, że tak 
się stanie, to nieumyślnie, przez nieostrożność, przez 
pomyłkę, przez zapomnienie.
53. Sąd przebacza A, bo on nie miał zamiaru 
zrobić B przykrości, ubliżyć.
54. Sąd przebacza A, bo to był żart (głupi żart).

Sąd przebacza, zważywszy okoliczności 

łagodzące winę.

§§ 
60. Sąd przebacza A, bo zrobił to (powiedział) 

w gniewie, a jest porywczy.

61. Sąd przebacza A , bo zrobił to przez upór* 

ale walczy z tą wadą.

62. Sąd przebacza A, bo zrobił to przez fałszy­

wą ambicję, zarozumiałość, ale pragnie się poprawić.

63. Sąd przebacza A, ile, że jest kłótliwy, ale 

walczy z tą wadą.

64. Sąd przebacza A , bo postąpił tak z obawy 

odpowiedzialności, ale chce być mężniejszy.

65. Sąd przebacza A, bo jest słaby.

66- Sąd przebacza A, bo postąpił tak dlatego, 

że mu dokuczano.

67. Sąd przebacza A , bo postąpił przez brak 

zastanowienia.

Sąd przebacza, bo była już kara, bo widzi żal.

§§
70. Sąd przebacza A, bo poniósł już karę za 

swój czyn.

71. Sąd przebacza A , bo A żałuje, że tak po­

stąpił.

72. Sąd przebacza, bo już nastąpiła poprawa.

Sąd próbuję przebaczyć.

§§ 80. Sąd przebacza A , bo jest zdania, że popra­

wić go może tylko dobroć.

81. Sąd próbuje wydać wyrok uniewinniający.

82. Sąd przebacza, nie tracąc nadziei, że A się 

poprawi.

Uniewinnienie wyjątkowe.

§§ 
90. Sąd przebacza, zważywszy, że A tak bardzo 

chciał, że mu mocy nie starczyło, by się powstrzymać.

91. S ąd przebacza, bo A je st u n as niedaw no 

i nie m oże zrozum ieć p o rząd k u bez kar.

92. Sąd przebacza, bo A niezadługo nas opuści, 

więc nie chce, by odszedł od nas z żalem .

93. Sąd przebać za A , bo uw aża, że ze p su ła go 

zbytnia życzliwość i pobłażliw ość ze strony w szyst­kich;
(sąd ostrzega A , że w szyscy są równi wobec prawa).

94. Sąd uwzględnia gorącą prośbę brata, siostry, 

przyjaciela i przebacza A .

95. Sąd przebacza A, bo był w śród sędziów 

głos, k tóry się tego uparcie domagał.

96. Sąd przebacza A, bo A nie chce powiedzieć, 

co go do podobnego czynu skłoniło, a gdyby chciał, 

mógłby n a swoje usprawiedliwienie coś powiedzieć.

Wyroki skazujące.

§§ 
100. Sąd stwierdza, że A uczynił to, o co jest 

oskarżony. Sąd nie przebacza.

200. Sąd uznaje, że A p o stąp ił niesłusznie-

300. Sąd uznaje, że A ź!e postąpił.

400. Sąd uznaje, że A bardzo żłe postąpił.

500. Sąd uznaje, że A bardzo żle postąpił.
Wyrok ten ma być ogłoszony w gazecie.

600. Sąd uznaje, że A bardzo źle postąpił, wyrok 

ma być ogłoszony w gazecie i na tablicy.

700. Sąd uważa, że Ą bardzo źle postąpił;
wy­rok ma być ogłoszony w gazecie i na tablicy, 

zakomunikow any rodzinie.

800. Sąd pozbawia A praw na przeciąg tygodnia, 

wzywa rodzinę, by się z nią porozumieć. 

Wyrok ogła­sza w gazecie.

900. Sąd szuka dla A opiekuna, który w ciągu 

dwóch dni winien się zgłosić.

§ 1000. Sąd wydala A z Zakładu.

Dodatki do wyroków.

a) Sąd dziękuje za prawdziwe zeznanie.

b) Sąd dziwi się, że A sam nie zawiadom ił o tem .

c) Sąd prosi, by się to więcej nie p o w tarzało .

d) Sąd występuje do Rady z prośbą, aby zapobiegła temu na przyszłość.

e) Sąd prosi Radę, by pozwoliła wyroku nie wykonywać.

f) Sąd wyraża obawę, że A wyrośnie na szkodliwego człowieka.

g) Sąd wyraża nadzieję, że A wyrośnie na dziel­nego człowieka.

h) Wpisać na tablicę dokuczania, niepokoju, niszczycielstwa, zaniedbań.

i) Zawiadomić, ostrzec rodzinę.