Monday, October 30, 2017

Pierwszy, Drugi i Trzeci pomnik na Umschlagplatz - na Umszlagu

Fotografia górna: Henryk Jurko - Stolica, no 17, 24 kwietnia 1960, str .22

Pierwsze upamiętnienie Umschlagplatz to tablica z piaskowca umieszczona w 1948 na bocznej ścianie jednego z budynków Umschlagplatzu (od strony ulicy Stawki chyba sam róg ulicy Dzikiej). Nie jestem jednak pewny który to budynek.


Pierwsze upamiętnienie Umschlagplatz to tablica z piaskowca umieszczona w 1948 na bocznej ścianie jednego z budynków Umschlagplatzu (od strony ulicy Stawki). Adolf Berman odslonił tablicę.


Widniał na niej napis w językach polskim, hebrajskim i jidysz o treści:

"Z tego miejsca w latach 1942 i 1943 hitlerowscy ludobójcy wywieźli na męczeńską śmierć do obozów zagłady setki tysięcy Żydów. Cześć pamięci męczenników i bojowników żydowskich".



Może to ten budynek z niebieską kropką. Widać jeszcze mur wokół Umszlagu. Wygląda jednak na to że to domek dobudowany po wojnie którego boczna ściana była równoległa z murem otaczającym Umszlag. Cienie i drzewa pomagają w identyfikacji! Obecny pomnik to tam gdzie dwa drzewa przylegające do tego budynku. Kilkanaście metrów od w 1939 roku wybudowanej szkoły, przed wojną Stawki 8.


Następnie ten dom(ek) z tablicą wyburzono i postawiono mur z nowych cegieł po czym przeniesiono tam tablicę z piaskowca.

Wygląda jednak na to że to domek dobudowany po wojnie którego boczna ściana była równoległa z murem otaczającym Umszlag. Cienie i drzewa pomagają w identyfikacji!

Następnie ten dom(ek) wyburzono i postawiono mur z nowych cegieł po czym przeniesiono tam tablicę z piaskowca.

Obecny pomnik został odsłonięty 18 kwietnia 1988 w przeddzień 45. rocznicy wybuchu Powstania w getcie.

Obecny pomnik został odsłonięty 18 kwietnia 1988 w przeddzień 45. rocznicy wybuchu Powstania w getcie.

Poszukuję wi
ęcej zdjęć tego pierwszego pomnika/tablicy (róg Dzikiej i Stawki), chętnie z samej ceremonii odsłonięcia - 1948.


Dom na którym zawisły tablice moim zdaniem jest powojenny - dobrze go widać na fotoplanie z 1947 - stanął częściowo w miejscu niemieckiego basenu ppoż. Nie rozumiem natomiast dlaczego tego budyneczku nie ma na zdj
ęciu lotniczym. Gdzieś czytałem ze był taki domek który należał do Umszlagu, niby łaznia.
Ten budynek został wybudowany po wojnie. Może nie cały bowiem na stronie "deathcamps" jest w tym miejscu budynek nr 5 - łaznie. 

Jeszcze dwa zestawy zdj
ęc - te pierwsze dwa by pokazac ze budynek na którym zawieszono tablice upamietniajaca Umszlag był zbudowany po wojnie. Możliwe że częśc budynku była zbudowana wcześniej.

To tylko potwierdzenie że na tych trzech zdjęciach to ten sam powojenny budynek - zaznaczony jest gzyms/daszek i antena.