70 lat "Po"
Najpierw czytałem Adama Czerniakowa "Dziennik getta warszawskiego" 6
IX 1939 – 23 VII 1942. Czerniaków zapisał do końca dziewiąty brulion swego
dziennika. Aby pisać dalej, musiałby zacząć nowy. W jego zapiskach nie znajdujemy
zapowiedzi samobójstwa, lecz jedynie tragiczne wyznanie bezradności: Żądają ode mnie, bym własnymi
rękami zabijał dzieci mego narodu.
Przewodniczący Rady Żydowskiej nie mógł wziąć w
tym udziału, połknął cyjanek.
Dziennik urywa się!
Następnie czytałem „Pamiętnik” Janusza
Korczaka, którego pisanie zaczął w maju 1942 roku. Ostatni zapisek Doktora
pochodzi z 4 sierpnia 1942 roku, powstał więc w przeddzień wywiezienia Domu
Sierot do Treblinki.
Pamiętnik urywa się !
Teraz czytam Israela Gutmana "Walkę bez cienia nadziei. Powstanie w getcie warszawskim"
We Wprowadzeniu do swojej książki autor pisze:
9 stycznia 1943 roku odwiedził getto Heinrich Himmler. W dwa dni później hitlerowski dostojnik zarządził deportację ośmiu tysięcy spośród pozostałych w getcie Żydów, uznając ich za "element nielegalny". Tym razem reakcja Żydów była inna niż latem. Ulice opustoszały, wielu ludzi schowało się w kryjówkach. Gdy grupa bojowników pod dowództwem Anielewicza zaatakowała Niemców, w getcie po raz pierwszy doszło do walki. Po raz pierwszy zginęli z rąk Żydów żołnierze niemieccy. Trzeciego dnia akcji wysiedleńczej Niemcy strzelali już tylko na oślep na ulicach getta. Rozpoczął się zbrojny opór. Niemcy stali się nagle ostrożni i niepewni. Przestali zapuszczać się do piwnic, przeszukiwali każdego schwytanego Żyda. Ulice stały się sceną walki. Akcja wysiedleńcza zakończyła się po paru dniach.
 |
Do kolejnej akcji wysiedleńczej doszło w dniach 18-22 stycznia 1943 na rozkaz Heinricha Himmlera, który w dniu 9 stycznia 1943 dokonał osobistej inspekcji terenów getta. Wywieziono wtedy do Treblinki około 6 tysięcy Żydów. Styczniowa akcja wywózki Żydów doprowadziła do pierwszego oporu. Bojowcy Mordechaja Anielewicza zaatakowali zbrojnie Niemców prowadzących kolumnę Żydów na Umschlagplatz. Do tego pierwszego starcia doszło na rogu ul. Niskiej i Zamenhofa (czerwony kwadrat na mapie).
|
70 years "AFTER"
First, I read Adam Czerniakow "Journal of the Warsaw Ghetto," September 6, 1939-1923 July 1942.
Disrupted!
then,
Janusz Korczak, who began writing the diary in May 1942. Doctor last record was of 4 August 1942, one the day before deportation to Treblinka orphanage.
Disrupted!
now,
Israel Gutman, "The fight without a shadow of hope. Uprising in the Warsaw Ghetto,"
Gutman writes in the introduction:
January 9, 1943, Heinrich Himmler visited the Ghetto. Two days later, ordered the deportation of eight thousand Jews remaining in the ghetto, ...
70 år "EFTER ATT DET HÄNDE"
Först läste jag Adam Czerniakow "Warszawas gettos Dagbok," September 6, 1939-1923 juli 1942.
Skrivandet bröts!
därefter,
Janusz Korczaks, som började skriva sin dagbok maj 1942. Läkare kommer sista posten av den 4 augusti 1942, var dagen innan utvisning till Treblinka barnhem.
Skrivandet bröts!
nu,
Israel Gutman, "Kampen utan en skugga av hopp. Uppror i Warszawas getto,"
Gutman skriver i inledningen:
9 januari 1943 besökte Heinrich Himmler Warszawa Ghetto. Två dagar senare, beordrade han utvisning en deportation av 8000 judar från gettot,
