Förintelsens bruna färg RAL 8012

Färgnamn RAL 8012

holländska: Roodbruin

engelska: Red brown

tyska: Rotbraun
franska: Brun rouge
italiensk: Marrone rossiccio
spanska: Pardo rojo

Jak i kiedy powstał Dom Dziecka - Kinderheim w baraku nr. 211 w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen?

Jak i kiedy powstał "Dom Dziecka" - Kinderheim w Baraku nr. 211 w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen?

Jedno z pytań, na które próbowałem odpowiedzieć podczas pisania mojej ostatniej książki, brzmiało: Jak i kiedy powstał "Dom Dziecka" - Kinderheim w Baraku nr. 211 w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen?

Można zastosować dwa różne sposoby by rozwiązać ten problem. Jednym z nich było zbadanie, kiedy „Załoga” Kinderheim przybyła do Bergen-Belsen. Załoga to oczywiście więźniarki do tego celu wysłane z Auschwitz. Drugim sposobem było zbadanie, kiedy do tego specjalnego baraku na terenie Obozu Kobiet przybywały różne grupy dzieci lub dzieci z matkami. Wiadomo, że więźniarki odpowiedzialne za Kinderheim to m.in. Luba Tryszyńska*, która wraz z Herminą Krancovą i Adą Bimko została w połowie listopada 1944 roku przeniesiona z obozu koncentracyjnego Auschwitz do Bergen-Belsen. To mógł być początek Kinderheimu. Możliwe że pierwsze pojedyncze dzieci bez opieki z samego Bergen-Belsen były oddawane pod opiekę Luba Tryszyńskiej i Herminy Krancovej już pod koniec listopada 1944.

Gdy wojska brytyjskie 15 kwietnia 1945 roku przejęły Bergen-Belsen w Kinderheimie istniały trzy główne grupy dzieci. Dzieci polskie samotne, dzieci polskie z matkami (opiekunkami) i samotne dzieci holenderskie.

Pierwsza grupa
Było, w Kinderheim, wg. listy niemieckiej, około 50 holenderskich dzieci. Były to dzieci których rodzice zostali deportowani z Bergen-Belsen do innych obozów. Historia Kinderheimu rozpoczyna się prawdopodobnie właśnie od tych holenderskich dzieci. W dniach 4-5 grudnia 1944 r. rodzice tych holenderskich dzieci, zostali wysłani oddzielnie do dwóch różnych obozów a ​​54 (57) dzieci które pozostały w Bergen-Belsen, załadowano na ciężarówkę i przewieziono z baraku nr 17 w Star Camp do baraku nr. 211, zwanego Kinderheim w Obozie Kobiet. Holenderskie dzieci należały do grupy rodzin żydowskich robotników i handlarzy diamentami. Grupa ta, całe rodziny, przybyła do Bergen-Belsen w połowie maja 1944 r. z obozu przejściowego w Westerbork. Niemcy mieli zamiar zbudować własny przemysł diamentowy. Gdy jednak plany te upadły z powodu braku surowców i sytuacji na frontach postanowili Niemcy wysłać mężczyzn z grupy do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen (4 grudnia), a kobiety 5 grudnia do obozu Helmstedt-Beendorf, który był filjalem obozu koncentracyjnego Neuengame.

Druga grupa
Druga grupa dzieci którą deportowano do Kinderheim to grupa chłopców z Piotrkowa Trybunalskiego których poprzednio,  pod koniec 1944 roku, deportowano z ojcami, opiekunami do obozu koncentracyjnego Buchenwald. Grupa ta została zarejestrowana w Bergen-Belsen 5 stycznia 1945.

Trzecia grupa
Trzecia duża grupa która przybyła do Kinderheim to grupa dziewczynek z Piotrkowa Trybunalskiego które uprzednio deportowano z ojcami, opiekunami do obozu koncentracyjnego Ravensbrück. Do tej grupy dołączono również matki z dziećmi ze Słowacji, Węgier i Czechosłowacji, Rumunii, i Holandii. Były też dzieci jugosłowiańskie i niemieckie zarejestrowane później przez UNRRA jako Niemcy lub bezpaństwowcy.

Kinderheim i Drop-in
Było powszechnie znane, przynajmniej w obozie kobiecym, że znajduje się tam jeden barak zwany Kinderheim. Według jednego z ocalałych dzieci, Mali Helfgot to ona i jej kuzynka Helfgot Hania mniej więcej zapukały tam do drzwi i zostały natychmiast przyjęte. Znaczy to że nie były automatycznie przydzielone do Kinderheimu jak inne piotrkowskie dzieci z matkami przywiezione z obozu koncentracyjnego Ravensbrück.

Jedno z pytań, na które próbowałem odpowiedzieć podczas pisania mojej ostatniej książki, brzmiało: Jak i kiedy powstał "Dom Dziecka" - Kinderheim w Baraku nr. 211 w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen?

W dniach 4-5 grudnia 1944 r. rodzice holenderskich dzieci, zostali wysłani oddzielnie do dwóch różnych obozów a ​​54 (57) dzieci które pozostały w Bergen-Belsen, załadowano na ciężarówkę i przewieziono z baraku nr 17 w Stalagu do baraku 211, zwanego Kinderheim w Obozie Kobiet. Holenderskie dzieci należały w wiiększosci do grupy rodzin żydowskich robotników i handlarzy diamentami.

W dniach 4-5 grudnia 1944 r. rodzice holenderskich dzieci, zostali wysłani oddzielnie do dwóch różnych obozów a ​​54 (57) dzieci które pozostały w Bergen-Belsen, załadowano na ciężarówkę i przewieziono z baraku nr 17 w Stalagu do baraku 211, zwanego Kinderheim w Obozie Kobiet. Holenderskie dzieci należały do grupy rodzin żydowskich robotników i handlarzy diamentami.

 Transport z Berlina. Do Kinderheim zostały odesłane dwie pierwsze osoby z tej grupy - matka i syn Goldbroch.

Druga grupa dzieci którą deportowano do Kinderheim w Bergen-Belsen to grupa chłopców z Piotrkowa Trybunalskiego których poprzednio deportowano z ojcami, opiekunami do obozu koncentracyjnego Buchenwald. Grupa ta została zarejestrowana w Bergen-Belsen 5 stycznia 1945. Na lewym dokumencie jest również 10 węgierskich chłopców w wieku 14-15 lat przywiezionych uprzednio z Auschwitz i zarejestrowanych tam jako robotnicy rolni.

W dniach 4-5 grudnia 1944 r. rodzice tych holenderskich dzieci, zostali wysłani oddzielnie do dwóch różnych obozów a ​​54 (57) dzieci które pozostały w Bergen-Belsen, załadowano na ciężarówkę i przewieziono z baraku nr 17 w Star Camp do baraku nr. 211, zwanego Kinderheim w Obozie Kobiet.

Karta rejestracyjna Feliksa Milsztajna ur. w 1932 roku ze stemplem z 3 grudnia z obozu koncentracyjnego Buchenwald i data przybycia do obozu w Bergen-Belsen 5 stycznia 1945.

*Luba Tryszyńska została deportowana do Auschwitz w styczniu 1943 r. Została oddzielona od męża Herschela i 3-letniego syna Izaaka. Zarówno mąż, jak i synek Luby zostali zamordowani w komorach gazowych.

Ocaleni z Holokaustu - Dokumenty polskie i izraelskie - Zagłada Żydów - "Uzupełnianie pamięci".

Piotr - Szalom Korczak przybył do Izraela w marcu 1949 r. na statku Kedemah wraz z grupą dzieci Leny Küchler, które uciekły z Zakopanego po pogromie w 1946 r. Mieszka w północnym Izraelu (2022 r.).

Pojedyncze dokumenty są bardzo ważne. Co jest bardzo ważne, szczególnie dla przyszłych pokoleń, to możliwość pokazania oblicza Zagłady na istniejących dokumentach które przetrwały w różnych archiwach. Po moich warszawskich dziadkach jak również Żydach z Piotrkowa podczas akcji w pazdzierniku 1942 roku wywiezionych i zamordowanych w Treblince nie ma właściwie żadnych dokumentów. Są tylko cyfry, ilośc Żydów wywiezionych na śmierć. Te dana zostały w archiwach niemieckich kolei gdyż SS płaciło do Deutsche Reichsbahn (DR) za każdą osobę przez Sonderzüge - Transporty specjalne. Jeżeli chodzi o okres Zagłady to pozostały właściwie tylko dwie daty – daty deportacji i numer ich telefonu na ulicy Twardej 3 w Warszawie. Pierwsza data to jak dziadek Gabriel Rozental poszedł po darmową zupę rozdawana na ulicy i nigdy nie wrócił a druga data to gdy moja mama poszła do Szopu Szczotkarzy (niby pewne miejsce chroniące przed deportacja) by odwiedzić swoją mamę i zastała tylko jej puste lóżko. Nie szukała, nie pytała. Wiedziała dokładnie co to oznacza.

W obecnej książce połączenie danych z polskich i szwedzkich archiwów dało możliwość potwierdzenia prawdziwej tożsamości i historii wielu osób. Ważne szczególnie dla dzieci sierot które w wielu wypadkach nie pamiętały swoich rodziców a wiadomości o nich były przekazywane przez tych co przeżyli.

Władze szwedzkie własciwie nie chciały wydawac szwedzkich paszportów typu främlingspass tylko naciskaly na nowoprzybylych by wyrabiali sobie w konsulatach paszporty z krajów gdzie mieli swoje obywatelstwo. Repatriandi od poczatku wszyscy.

Uwarunkowania wymagalności dokumentów - na początku wystawiano szwedzkie paszporty wyjazdowe, gdzie nie było konieczności poświadczenia polskiego obywatelstwa.

Polskie archiwa to nie tylko dokumenty przedwojenne gdzie są akta urodzenia, ślubów i miejsc zamieszkania. Ważne są również akta powojenne gdy Ocalali wracali do swych rodzinnych miast by szukać swoich najbliższych i z chęcią zamieszkania w domu rodzinnym. Te ostatnie to często akta sądowe.

Gdy 5 sierpnia 2024, 82 lat po deportacji i dniu śmierci Korczaka, wychowawców i 239 dzieci otworzyłem stronę Fundacji Pamięć Treblinki. Tylko 10%, 108 874 osób zamordowanych w Treblince zostało zarejestrowanych w bazie - Księga Imion. A było ich prawie 1 000 000. 2 922 z 22 000 Żydów mających coś wspólnego z Piotrkowem  jest tam zanotowanych.

Izraelskie dokumenty to głównie dokumenty przyjazdu do Izraela, również jako do Mandatu Palestyna. Listy pokładowe są ułożone alfabetycznie i w ten sposób można w łatwy sposób odnalezc Ocalałych.

Szwedzko-polski dokument. Jest takich wiele w Piotrkowskim archiwum - Zapytanie z Wydział Konsularny Poselstwa R. P. w Sztokholmie w celu potwierdzenia prawdziwej tożsamości przed wydaniem polskiego paszportu: "Wydział Konsularny Poselstwa R. P. w Sztokholmie prosi o stwierdzenie, czy wyżej wymieniony(a) posiada obywatelstwo polskie. W wypadku zniszczenia odpowiednich rejestrów, Wydział Konsularny Poselstwa R.P...."

Archiwa polskie
Archiwum Państwowe w Piotrkowie Tryb. ul. Jerozolimska 29 97-300 Piotrków Trybunalski
kancelaria@piotrkow-tryb.ap.gov.pl


Archiwa izraelskie
YV
GFH
Moreshet
itd.

Ocaleni z Holokaustu - Dokumenty niemieckie i alianckie - Zagłada Żydów - "Uzupełnianie pamięci".

Wyszukiwarka na stronie Arolsen po wpisaniu nazwiska na stronie internetowej odsyła zainteresowanych prosto do właściwych akt. Mogą one dotyczyć jak to ma miejsce w wypadku dzieci z Piotrkowa Trybunalskiego w osobnych folderach z niemieckimi listami deportacji, przyjęcia do obozu koncentracyjnego, indywidualnych kart więźniów, transportów między obozami.

Zbiór Archiwum Arolsen zawiera dokumenty pochodzące z obozów koncentracyjnych, w tym listy transportów, listy obozowe i indywidualne karty więźniów jak również obozowe akty zgonów. Archiwum, znane poprzednio jako International Tracing Service, ITS – daje świadectwo okrucieństwom nazistów. Już prawie nie ma świadków tamtych czasów, którzy mogliby o nich opowiedzieć – świadków którzy znali i pamiętali swoją własną historię.

Ludzie na całym świecie mają obecnie dostęp do oryginalnych danych na temat losów ofiar nazistowskich prześladowań.

Wyszukiwarka na stronie Arolsen po wpisaniu nazwiska na stronie internetowej odsyła zainteresowanych prosto do właściwych akt. Mogą one dotyczyć jak to ma miejsce w wypadku dzieci z Piotrkowa Trybunalskiego w osobnych folderach z niemieckimi listami deportacji, przyjęcia do obozu koncentracyjnego, indywidualnych kart więźniów, transportów między obozami. Oprócz dokumentów niemieckich Archiwum Arolsen zawiera dokumenty pochodzące archiwów alianckich które w większości dotyczące lat 1944-1945 jak również powojenne akta poszukiwań.

Archiwum można przeglądać pod adresem: https://arolsen-archives.org/

Archiwum Arolsen zawiera wiele dokumentów niemieckich z obozów koncentracyjnych. Tutaj jedna z czterech stron Listy zmian z obozu koncentracyjnego Buchenwald dotycząca Zydów deportowanych pod koniec 1944 roku z Piotrkowa Trybunalskiego. Oprócz Feliksa Milsztajna i jego brata sa jest na liscie wiele innych nazwisk dzieci i ich ojców lub opiekunów. Lista datowana 11 grudnia 1944.

Archiwum Arolsen zawiera wiele dokumentów niemieckich z obozów koncentracyjnych. Tutaj karta rejestracyjna z obozu koncentracyjnego Buchenwald dotycząca Feliksa Milsztajna. Data rejestracji - stempel 3 grudnia 1944. Obok ręcznie wpisana data rejestracji w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen dokąd 11 chlopców z Piotrkowa Trybunalskiego zostalo wyslanych.

Krückenkreuz

Archiwum Arolsen zawiera oprócz dokumentów niemieckich również dokumenty pochodzące archiwów alianckich które w większości dotyczące lat 1944-1945 a także powojenne akta poszukiwań. Tutaj karta DP-2 Feliksa Milsztajna wydana w Lubece.

Archiwum Arolsen zawiera oprócz dokumentów niemieckich również dokumenty pochodzące archiwów alianckich które w większości dotyczące lat 1944-1945 a także powojenne akta poszukiwań. Tutaj karta DP-2 Feliksa Milsztajna wydana w Lubece.