Korczak symbole i myśli - Czy Janusz Korczak był człowiekiem religijnym? Na czym ona polegała?

Czy Janusz Korczak był człowiekiem religijnym? A jeżeli tak, to o jakiej religijności tu mowa? Janusz Korczak wychował się w żydowskim, świeckim domu. Na czym religia Korczaka polegała? Wg. mnie to jest to specjalna religia korczakowska, religia sumienia Korczaka. Tak zwanej tradycyjnej religii to Korczak sam nie uprawiał.

Korczak - symbole - świecznik siedmioramienny

Rozumiejąc wartość religii w wychowaniu dzieci, a zwłaszcza sierot, Janusz Korczak zachował wszystkie tradycje świąteczne i w żydowskim Domu Sierot i w chrześcijanskim Naszym Domu (Pruszków/Bielany). Podczas planowania nowego Naszego Domu na Bielanach domagał się Korczak, ażeby architekt, w planach budowy, uwzględnił miejsce na kaplicę.
Religia dzieci i możliwość uprawiania przez dzieci religii była przyczyną jednego ze sporów w jego kontaktach z Maryna Falską, która w Naszym Domu nie wyobrażała sobie kaplicy. Korczak natomiast był jednak przekonany, że dzieci potrzebują w swoim życiu kontakt(u) z Bogiem, a szczególnie te przez los skrzywdzone dzieci. W końcu Maryna Falska zgodziła się, żeby w budynku powstała wydzielona przestrzeń, tzw. pokój ciszy,tak jak w Domu Sierot na Krochmalnej w którym dzieci mogły przez chwilę pobyć w samotności. Tej duchowej problematyki dotyczy cykl myśli Korczaka wydany - "Sam na sam z Bogiem. Modlitwy tych, którzy się nie modlą".

Całe swoje życie pracował Korczak zgodnie ze swoimi zasadami, ze swoim sumieniem. Zasady trochę się zmieniały.

U schyłku swego życia powiedział: „Znam w życiu prawa dwojakie: prawa ludzkie – przemijające i prawa Boskie – wieczne. Staram się żyć zgodnie z prawami Boskimi”.

Vem är "Den gamle Doktorn", Pan Doktor eller Janusz Korczak?

Vem är "Den gamle Doktorn"? Vem är Janusz Korczak? Båda är egentligen hans pesudonymer. Den sista blev hans "namn" känd för hela världen.


Han hette egentligen Henryk Goldszmit),  var född 22 juli 1878 i Warszawa, Polen och mördades den 5 augusti 1942 i Treblinka. Korczak var en judisk-polsk läkare, författare och barnpedagog. Under sin livstid även känd under pseudonymen Gamle doktorn (från den Polska Radion). Barnen kallade honom Pan Doktór.

Janusz Korczaks viktigaste pedagogiska idéer var:

1. Nej till våld, fysiskt såväl som psykiskt. Varken högre ålder eller högre position i samhällshierarkin ger rätt att utöva våld.
2. Interaktiv uppfostran där vuxna och barn samverkar, vilket vidgar den klassiska definitionen av pedagogik.
3. Barnet är en mänsklig varelse lika mycket som den vuxne
4. Uppfostran ska ta hänsyn till varje barns individualitet
5. Barnet känner själv bäst sina egna behov, strävanden och känslor och har rätten att bli lyssnad på av de vuxna.
6. Barnet har rätt till respekt, till att inte veta och att misslyckas, till privatliv, egna åsikter och egendom.
7. Barnets utvecklingsprocess måste erkännas som ett svårt arbete

I sin bok ”Hur man älskar ett barn” - "Jak kochać dziecko, Dziecko w rodzinie" som trycks för första gången 1919 efterlyser Janusz Korczak ett Magna Carta för barnens rättigheter där han formulerar tre grundläggande rättigheter. Rättigheter som fyra år senare skrevs in i Geneve Deklarationen (se nedan). 

I en recension av bokens första del "Hur man älskar ett barn, barn i familjen" (Warszawa 1919, skriver en okänd recensent:
Kapitlen om barnet dikteras av den långa och skickliga observationen av barnet, genom att känna och förstå dennes själ. Överallt tränger sig fram en tanke: Låt oss älska ett barn, men älska på ett intelligent och klok sätt. Uppfostringen och utbildningen bör inte inriktas på till vad barnet skall uppfostras till men det enskilda barnets behov.

1. Barnets rätt till sin död. Där han vänder sig mot samtidens överdrifter i barnhygien. Korczak menade att de som till varje pris ville undvika att barnen drog till sig en livshotande sjukdom, så förvägrade man dem ett naturligt liv.

2. Barnets rätt till den dag som idag är. Barns liv har ett egenvärde som ska respekteras. Och enligt denna princip är det orätt av föräldrar, lärare eller samhället att betrakta barn som investeringsobjekt inför framtiden. Det är inte heller rätt av den vuxne att förverkliga sig själv genom sina barn.

3. Barnets rätt att vara den han eller hon är. Varje barn är en individ och varje barn har rätt att vara sig själv.

Janusz Korczak var en föregångare i arbetet för barnens rättigheter, en nyskapande pedagog och författare till böcker och artiklar om uppfostran i teori och praktik. Korczak var även pionjär för forskningen om barns utveckling och beteendeproblem och om barnpsykologi. 

En av Janusz Korczaks djärva idéer var att inrätta barnens egen domstol på de två barnhem han var chef för. I domstolen dömde barnen själva i frågor om brott mot barnhemmets regler. Både barnen och personalen på hemmet kunde ställas inför rätta. 

Denna fantastiska människa hade modet att lita på de barn och ungdomar han arbetade med, han till och med anförtrodde dem disciplinfrågor och mycket svåra frågor som krävde mycket stort ansvar, skrev den schweiziske barnpsykologen Jean Piaget efter ett besök på Korczaks barnhem.

Det var också Janusz Korczak som grundade den första barntidning någonsin som bestod enbart av bidrag inskickade av barn –Mały Przegląd.

Vi vet alla att Korczak det var Den Gamle Doktorn. Få känner till att det var en karaktär skapad av författaren själv för ett program i Polsk Radio.

Korczaks första sändning i radion (1930) var Święto dziecka "Barnets Högtid", och därefter, år 1931 startade han ett program W sierocińcu - "På barnhemmet." Ett fast samarbete med radio Korczak började i december 1934 år. Då kom Den gamla Doktor - en ny radiopersonlighet.

Under åren 1936-1938 inföll en mystisk (läs enl. mig antisemitisk) paus i Korczak samarbete med den Polska Radion. Han återkom därefte till radion med  "Gadaninki" - Små samtal, ett program med svar på brev från de unga lyssnarna.

Korczak drev ett barnhem Dom Sierot i Warszawas getto och fördes den 5 augusti 1942 tillsammans med 239 barn och lärare från barnhemmet Dom Sierot till förintelselägret Treblinka.

Korczak i Justus i Latająca klasa

Erich Kästner

Odnalazlem!

Tak, to książka i postać prof. Justusa, nauczyciela którą zawsze identyfikowałem z Korczakiem.

Nie zapomniana przez 55 lat, to coś znaczy! 

I to imię, JUSTUS, sprawiedliwy, słyszę zawsze i myślę też o Doktorze, też! 

...Na pierwszy rzut oka środowisko gimnazjalistów może się wydawać idealne, ale tak nie jest. Bliżej mu do Dickensowskiego czy Korczakowskiego świata, niż do "Ani z Zielonego Wzgórza". Chłopcy robią to, co inni w ich wieku: rozwiązują konflikty za pomocą pięści, mają niespożyty apetyt i bardzo potrzebują autorytetu. Taką rolę pełnią dwie osoby: profesor Boekh, zwany Justusem ze względu na to, że choć surowy to sprawiedliwy (też mieliście w szkołach takich nauczycieli?) i tajemniczy Niepalący, którego chłopcy po kryjomu odwiedzają. Najczęściej po to, by zasięgnąć jego rad, które niejednokrotnie pomogły im rozstrzygnąć wiele sporów. Bezimienny wagabunda jest ich przewodnikiem, dobrym duchem i opiekunem, pełni nieformalną funkcję autorytetu. Uczy ich, jak radzić sobie z przeciwnościami, bo przecież dzieciństwo nie zawsze jest beztroskie i pogodne. Chłopcy walczą ze słabościami, szlifują swoje charaktery. Nawet walka między dwiema bandami gimnazjalistów odbywa się według określonych zasad, których złamanie grozi surowymi sankcjami. W życiu uczniów liczy się honor, odpowiedzialność, szacunek ucznia do nauczyciela (i odwrotnie), zaufanie (kiedy Justus opowiada uczniom wzruszającą historię ze swoich szkolnych lat), a przede wszystkim przyjaźń i rodzina. Chłopcy mają też marzenia, niby nic nadzwyczajnego: jeden chce być duży i odważny, drugi chciałby spotkać się w święta z rodziną i przyjaciółmi.
Opowieść Kästnera, pełna smutnych i wesołych przygód, posiada głębszy sens, który i dziś nie stracił na aktualności. Płynie z niej przesłanie: nie traćcie wiary, nie przerażajcie się, gdy coś nie idzie po waszej myśli. Musicie znać swoje słabe i mocne strony, walczyć ze słabościami. Pamiętajcie o tym, jak wielką siłę ma prawdziwa przyjaźń. Ważna jest odwaga, ale nic nie jest ona warta bez rozumu. A życie ma diabelnie duży numer rękawicy...

Janusz Korczak - 168 cm

Czy Janusz Korczak był wysoki? Nie, był średniego wzrostu, chociaż wówczas wśród dzieci wydawał się zawsze wysoki.  Mój Ojciec, na zdjęciu obok Korczaka miał 182 cm wzrostu tak że możliwe że Korczaka wzrost to 165-168 cm.

Janusz Korczak - 168 cm

Tak to długość półki z książkami Janusza Korczaka albo o Nim.
Co jakiś czas dochodzę do tej półki, "na ślepo" wybieram jakaś książkę, czytam 5-10 minut i zapadam w zadumę! Od lat!


Czy Janusz Korczak był wysoki? Nie, był średniego wzrostu, chociaż wówczas wśród dzieci wydawał się zawsze wysoki.  Mój Ojciec, na zdjęciu obok Korczaka miał 182 cm wzrostu tak ze możliwe że Korczaka wzrost to 165-168 cm.

Korczak chodził lekko przygarbiony, z ryżą bródką i sporą łysiną. Miał zawsze lekko przymrużone niebieskie oczy.

,

Spotkanie Korczakowskie UNESCO w Paryżu - Korczak był Żydem i Polakiem...

UNESCO meeting in Paris. Joseph Arnon (bursista z Domu Sierot na Krochmalnej), Adam Nowominski (pracowal z Korczakiem w Polskim Radiu) i mój ojciec Michal (Misza) Wasserman Wroblewski (bursista z Domu Sierot na Krochmalnej).

Na Spotkaniu Korczakowskim UNESCO w Paryżu ktoś blisko związany z ruchem korczakowskim powiedział do mojego Ojca że Korczak był dobrym Polakiem, który z jakiegoś nieokreślonego powodu znalazł się w getcie, opiekował się żydowskimi dziećmi. 

Warto dlatego powiedzieć to wyraźnie: Korczak był Żydem i jako Żyd skazany został ze swoimi dziećmi na śmierć w komorze gazowej w Treblince.

Korczak był Żydem i Polakiem...







UNESCO meeting in Paris. Joseph Arnon (bursista z Domu Sierot na Krochmalnej), Adam Nowominski (pracowal z Korczakiem w Polskim Radiu) i mój ojciec Michal (Misza) Wasserman Wroblewski.