Korczak we
26 września 1896, podczas studiów medycznych, opublikował w tygodniku satyrycznym "Kolce" humoreskę "Węzeł gordyjski". Humoreska była jego debiutem pisarskim i zapoczątkowała twórczość publicystyczną. Kolce wydawał i drukował Aleksander Pajewski.
Humoreska Węzeł gordyjski była podpisana kryptonimem Hen. "Kolce" a własciwie "KOLCE - Tygodnik humorystyczno-satyryczny". Z pismem tym Henryk Goldszmit współpracuje do 1904; ogłasza tam około 250 tekstów (humoreski, felietony satyryczne) pod różnymi kryptonimami, m.in Ryk od podobnie jak Hen od Henryk).
W humoresce Węzeł gordyjski wyznawał Korczak: Jestem człowiekiem, którego niewypowiedzianie obchodzą sprawy wychowawcze.
Korczak w tej pierwszej humoresce przedstawił
w niej obraz ogniska domowego, w którym w zastępstwie rodziców funkcje wychowawców pełnią
m.in. niańki, guwernantki. Celem utworu było zachęcenie rodziców do poważniejszego zajęcia się
wychowaniem dzieci.
I niedługo później, w Spowiedzi motyla, w 1914 r., padło owo równie znamienne dopowiedzenie:
Zreformować świat – to znaczy zreformować wychowanie .
Korczak w "
Kolcowych” felietonach (ich wybór jest w książce Koszałki opałki, 1905) z prześmiewczym humorem podejmował najbardziej ponure zagadnienia współczesności. A jednocześnie obnażał dwuznaczność takiego satyrycznego pisania o sprawach bolących, które łudziło czytelnika, że przez sam fakt lektury pozbywa się on już jakichkolwiek zobowiązań wobec świata.
Pierwsza powieść Korczaka to „Dzieci ulicy” była publikowana w odcinkach w 1901 roku
na łamach czasopisma „Czytelnia dla Wszystkich” wydawanego również przez Aleksandra Pajewskiego.
 |
| Kolce -Zapowiedzi dwóch powiesci wydawanych i drukowanych przez Pajewskiego. |
 |
| Kolce - druk kolorowy i podobnie jak w innych numerach pisma data cenzury rosyjskiej (po rosyjsku). |
 |
| дозволено цензурою meansr in old Russian (from Tsar time) разрешено цензурой - allowed by the censorship |
 |
| Printing office by A. (Aleksander) Pajewski |
дозволено цензурою
Варшава 22 мая 1901
Dzieci ulicy is the first printed book by Janusz Korczak, Warszawa, 1901.
дозволено цензурою means in old Russian (from Tsar time) разрешено цензурой - allowed by the censorship
 |
Pierwsza powieść Korczaka "Dzieci ulicy” była publikowana w odcinkach w 1901 roku na łamach czasopisma „Czytelnia dla Wszystkich” wydawanego również przez Aleksandra Pajewskiego.
|
"Czytelnia dla Wszystkich. Tygodnik literacko-powieściowy dla rodzin polskich” – czasopismo wyd. 1898–1905 w Warszawie; wydawca A. Pajewski, redaktor J. Śliwkowski, od 1902 wydawca i redaktor W. Umiński, 1905 S. Kozicki; kontynuacja tyg. „Romans i Powieść”; zawierało beletrystykę, artykuły popularnonauk., wiadomości społ.-kult.; do współpracowników należeli m.in.: S. Giller, A. Gliszczyński, J. Jankowski, R. Jungiewicz, J. Korczak, B. Londyński, J. Rembowska, L. Rygier, W. Wolski; od 1904 pismo zmieniło profil i stało się ilustrowanym magazynem kult.; 1905 wychodziło jako dziennik.
Korczak’s journalistic and literary output is extremely impressive. From an early beginning in 1896, Korczak wrote for Kolce (Barbs), a partly satirical periodical. By 1901 his initial occasional contributions
had turned into a constant and regular torrent. He ran the ‘Felieton Kolcòw’ (Barbs Column), in
which he wrote humorous sketches, small essays, dialogues and anecdotes. By 1904 more than 200
items had appeared in Kolce within the space of nine years.
In the years 1899–1901 Korczak published mainly in Czytelnia dla Wszystkich (Universal
Reader), a weekly (by ed. Pajewski) with avowed popularization and social welfare goals. Janusz Korczaks articles were on
social subjects, and often popular-scientific in nature.
