Saturday, October 28, 2023

Korczak o Izraelu - Gdybym mógł jednak udać się tam z całą moją dzieciarnią, byłbym szczęśliwy! Tak się, przyjacielu, sprawa przedstawia" - 1938 rok.

Klewań - Spotkanie aktywu Haszomer Hacair. Zrubbavel Gilad pierwszy od prawej
Korczak:
Pi
ękną mamy tego roku jesień w Polsce, takiej nie masz nawet u was, w Palestynie! Gdybym mógł jednak udać się tam z całą moją dzieciarnią, byłbym szczęśliwy!
Tak się, przyjacielu, sprawa przedstawia".


W wypowiedzi tej kryje sie również nie tylko rozgoryczenie Korczaka na sytuację w Polsce. Pokazuje więzi Korczaka z dziecmi Domu Sierot. Pamiętajmy że w tym okresie nie mieszkał już Doktor w Domu Sierot lecz na ul. Złotej 8. Tam właśnie odwiedzał go Zrubawel Gilad.

W tym okresie, po drugiej wizycie w Eretz Israel, Korczak co raz częściej myśli o emigracji z Polski.

Ostatnia zmiana szaty "Małego Przeglądu". 21 maja 1937 roku ukazuje się gazeta w nowej szacie graficznej. Tak będzie wyglądała gazeta do ostatniego numeru czyli do 1 wrzesnia 1939 roku. Pojawia się mały szomer z łopatą za którym przy wschodzącym słoncu podąża młodzież. Rysunek z Erec Izrael wykonany prawdopodobnie przez przyjaciela Korczaka Meira Faszynka. Szomrowcy to potoczna nazwa członków Ha-Szomer Ha-Cair, międzynarodowej żydowskiej skautowej organizacji młodzieżowej.

Korczak about moving to Israel - If I could go there with all my children, I would be happy!

Korczak - Dos ełnte kind (Dziecko niedoli). Warszawa, 1925. Wyd. Centos.

Artykuł Korczaka pt. Osierocenie w gazecie Dos ełnte kind (Dziecko niedoli). wydawane w jezyku żydowskim. Warszawa, 1925. Wyd. Centos. Tłumaczyła na polski Ida Merżan.

Mowa w drugiej szpalcie dotyczy amerykańskiej pomocy dla Polski. Na początku 1919 roku Herbert Hoover stanął na czele ARA - American Relief Administration (z ang. Amerykańska Administracja Pomocy), która miała wspomóc odbudowę powojennej Europy i organizowała pomoc humanitarną dla ludności dotkniętej działaniami wojennymi. Jednym z największych beneficjentów była Polska, którą Herbert Hoover odwiedził w sierpniu 1919 roku. Zdjęcie Hoovera wisiało w Domu Sierot.

W Pokoju Ciszy na Krochmalnej wisiały trzy portrety: marszałka Józefa Piłsudskiego, prezydenta Ameryki Herberta Hoovera i Esterki Weintraub, wychowanki Domu Sierot. Portretu Estery Weintraub niestety nie znalazłem.

Bursistki i wychowawczynie z Domu Sierot Korczaka, Pierwsza od lewej Rywka Boszes, trzecia Ida Merżan.


Bring them home! - October 7th - Missing on Stockholm: White Shabbat table with 222 empty chairs to remember the Kidnapped by Hamas.

 

Copenhagen by Jerry Bergman

Friday, October 27, 2023

Dolt innehåll - Från koncentrationslägren under Förintelsen till masakern av civila i Israel den 7 oktober 2023.


 

Bilder som mina föräldrar hade inbrända på näthinnan får ej visas offentligt. Det började redan vid befrielsen av lägren 1945.

Thursday, October 26, 2023

Korczak - "...poczuł Maciuś pierwsze uderzenie. Teraz dopiero zyskał Maciuś prawo do walki prawdziwej, całym ciężarem runął na wroga."



Teraz dopiero zyskał Maciuś prawo do walki prawdziwej.

Filip kopie nogami cmentarz Maciusia. Nagle stało się coś, czego Maciuś żadną miarą nie mógł zrozumieć. Zamąciło się w głowie, mignęło przed oczami. Ręka się zacisnęła, uderzyła. Filip pochwycił rękę Maciusia, ale Maciuś był strasznie silny. I chciał bić. I bił. Parę razy Filip odepchnął, więc Maciuś chwycił go za bluzę — i bije, i brak mu tchu. Pochylił się Filip, znów pochwycił ręce Maciusia, ale tylko na chwilę. Odwrócił się i poczuł Maciuś pierwsze uderzenie. Teraz dopiero zyskał Maciuś prawo do walki prawdziwej. Jakby go krępowało, że Filip się broni, chwyta ręce, ale sam nie bije. Skoczył, ale mu się nie udało, cofnął się o krok, całym ciężarem runął na wroga. Filip się pochylił, Maciuś wyrżnął w twarz tuż koło ust, potem dwa razy w głowę. Otrzymał uderzenie. Owinął ręce koło szyi, bije brodą, kopie. Znów dwa razy uderzył, otrzymał dwa uderzenia w piersi. Wyciął, ale nie trafił. I w nos. I na skopany w walce cmentarz Maciusia — trysnęła krew.

Svenska regeringens blodspengar och den Trojanska hästen - Allt hände medan de sov!



Prolog
I Wikipedia kan man läsa följande om den Trojanska hästen. Det var trojanerna som själva släpade in hästen i staden. Detta trots varningar vad det skulle innebära. Därefter, för att fira fiendens, grekernas avtåg ställde trojanerna till en stor fest. Efter festen, medan de sov ruset av sig smög de fientliga krigarna ut ur hästen och öppnade stadsportarna åt den grekiska hären, som hade återvänt under tiden. Staden blev plundrad och bränd, och de flesta män dödades och kvinnorna togs som slavar. Baserat på denna legend har frasen trojansk häst blivit synonym för en gåva som bär på något dolt och ofördelaktigt, eller någon form av krigslist.

Den Oproportionerliga hetsen
Den Oproportionerliga hetsen började med Palme. Först inom socialdemokratiska partiet, därefter regeringen och i massmedia. Hetsen var mot den enda demokratin i Mellanöstern - Israel. Redan då resulterade det i antisemitismen och man var i S kretsarna väl medveten om det. Man använde redan då, som försvar, att det handlar om enbart om Antisionism, ett motstånd, hat mot den judiska staten Israel. Men den oproportionerliga hetsen mot den demokratiska Israel resulterade direkt mot den proportionerliga hetsen mot judar i Sverige.

Få försök att stoppa den Oproportionerliga hetsen mot judar och Israel.
Försök att stoppa den Oproportionerliga hetsen mot judar och Israel var få. Särskild från de svenska judarna. För 40 år sedan, den 13 april 1983, de "svenska" PLO-barnsoldater med kalashnikov (i trä) gick genom Stockholm den 13 april 1983. Överlevande från Förintelsen och deras barn protesterade samtidigt mot PLOs Arafats besök i Stockholm på inbjudan av socialdemokraterna (SAP) och Olof Palme genom att klistra affischer mot besöket. När Olof Palme kom till ett protestmöte i Storkyrkan till stöd för Israel trots att han inte var bjuden blev det för mycket  för de deltagande. Palme trängde sig in med sina SÄPO män och ville absolut hålla ett inledande tal från predikstolen. Han fick göra det men blev utbuad. Folk skanderade: Mördarvän, ut ur kyrkan, din jävel! 
Per Ahlmark (Fp) var en av de få som försökte stoppa den Oproportionerliga hetsen mot judar och Israel. Han var starkt engagerad i internationella frågor, bland annat till stöd för USA, NATO och Israel och mot Sovjetunionen, PLO och de arabiska staterna. En lista som Sverige har numera följt med en 20-30 år fördröjning. Men inte helt. Ahlmark som på tidigt stadium förstod vad den vänstervridna mediala trycket mot Israel betyder för svenska judar, grundade Kommittén mot antisemitism.

Blodspengar i oktober 2023 - Tänk utanför!
Bland definitioner gällande blodspengar finns bl.a. blodspengar är vad en mördare fick betala till sitt offers släkt. Det handlar i alla fall om en ersättning för de "ofog" man har ställt till. Så uppfattar jag regeringens medel till att judar skall känna sig säkra i Sverige. 10 miljoner kronor skall öka säkerhet inom murarna av de judiska institutionerna. Bra. Men vad som finns UTANFÖR? Skall det fortsätta? 2/3 av judar i Sverige tillhör inte någon judisk församling eller går till synagogor.  Under oktobern 2023 många judiska barn som går i en judisk skola stannade hemma från undervisningen. Handlade det om säkerheten inom skolan? Nej, det handlade om säkerheten UTANFÖR.  Vad händer utanför, frånsett det som serveras dagligen genom massmedia är skrämmande. Skrämmande är festen på Malmös gator där man gladde sig åt de 1400 mördade barn, vuxna civila israeler. Skrämmande är  det som har sagts under sista helgens Hamas-demonstrationen på Plattan med 10-12000 deltagare (ur den Trojanska hästen) där man skrek Död åt judar. Troligen bland de som skrek nu fanns de barn som 40 år tidigare, utklädda till PLO-barnsoldater med kalashnikov (i trä) gick genom Stockholm i april 1983. Sverige bidrog genom åren i utbildning (på plats) av palestinska barn i judehat. Det är bara att läsa i deras skolböcker och det de fick höra från sina lärare kan man gissa sig till.

Epilog
Januari 2023
Regeringens satsning Samling för judiskt liv, presenterades i januari 2023. Arbetsgruppen samverkar och för dialog om förebyggande åtgärder och insatser som stärker förutsättningarna för judiskt liv och som förebygger och motverkar antisemitism i Sverige. På den här sidan listar vi dokument och artiklar om gruppens arbete och om regeringens övriga åtgärder för att motverka antisemitism.
Oktober 2023
Regeringen har under ett extrainsatt regeringssammanträde beslutat om ändringar som berör stöd till trossamfund och civilsamhället. Ändringarna innebär bland annat en förstärkning av stödet till Judiska Centralrådet om 10 miljoner kronor för 2023.

Wednesday, October 25, 2023

Korczakowska Trasa W-Z - "Leszno-Solna ryksza wolna".


22 lipca 1949 roku w Warszawie oddano do użytku Trasę W-Z i odbudowany most imienia Kierbedzia, nazwany "Śląsko-Dąbrowskim". Tego dnia odsłonięto też odrestaurowany pomnik Mikołaja Kopernika i Kolumnę Zygmunta.



Pierwszy raz usłyszałem nazwę ulicy Leszno od mojego ojca. Mój ojciec, oprócz pracy jako wychowawca w Domu Sierot był również rykszarzem. Sądzę że woził także Doktora. Na ulicach getta wołał mój ojciec: Leszno-Solna - ryksza wolna! 

Ulica Leszno to także granica Dużego Getta. Ulica Sienna i nieparzysta Chłodna gdzie był w Getcie Dom Sierot Korczaka to Małe Getto. Ulica Chłodna dzieląca wówczas Duże Getto od Małego Getta była wtedy swoistą trasą W-Z.

Trasa W-Z, (czytaj Wu-Zet) czyli trasa Wschód–Zachód – to była pierwsza większa inwestycja komunikacyjna po II wojnie światowej w Warszawie, zbudowana w latach 1947–1949. Przez wiele lat oprócz łączenia dzielnic Warszawy, pełniła także rolę ważnej drogi tranzytowej przez miasto.

Trasa ta to stosunkowo prosta ulica gdzie co kilkaset metrów można znaleźć miejsca związane s Korczakiem. 

Obecna Aleja "Solidarności" do 1991 roku była aleją generała Karola Świerczewskiego. Nazwa ta zastąpiła po wojnie dawną ulicę Leszno (której nazwe pozostawiono na odcinku od Młynarskiej do Wyszyńskiego.

Jako punkt startowy do przechadzki śladami Korczaka wyznaczyłem ulicę Krochmalną 92 - czyli Dom Sierot Korczaka - obecna nazwa ulica Jaktorowska. Wychodząc z Domu Sierot skręcamy na ulice Karolkową i dochodzimy do ulicy Wolskiej. Mijamy ul. Wolską i dochodzimy do "Trasy W-Z" która na tym odcinku nazywa się Al. Solidarności. Tu skręcamy w prawo.

Pierwszy Korczakowski obiekt to po nieparzystej stronie, Gmach Sądów, tzw Sądy Grodzkie. Jak poprzednio wspomniałem ten odcinek Trasy W-Z, nazywał się Leszno i wiele osób nazywało budynek Sądy na Lesznie. W gmachu tym bywał Korczak jako biegły sądowy dla nieletnich. W okresie Getta, Sądy Grodzkie to miejsce szmuglu i spotkań. Stąd można było wyjść na ulicę Białą, tzn. na stronę aryjską.

Dalej na ulicy Leszno pod nr. 18 (stara numeracja) mieszkał Goldszmit-Korczak po śmierci ojca w 1895 roku i Emanuel Ringelblum podczas wojny. To miejsce narodzenia organizacji Oneg Szabat. Tego domu nie ma, rozebrano, ale to był pierwszy budynek na zachód od kościoła Ewangelicko-Reformowanego. Kościół pozostał i jest pod adresem al. Solidarności 74A. Przy ulicy Leszno 18 mieszkał Władysław Świętochowski (Sprawiedliwy wśród Narodów Świata) pracownik Elektrowni Warszawskiej w straży ogniowej. Przed Powstaniem w Getcie w 1943 roku pracował jako łącznik ŻOB między komendą a grupami bojowymi w lasach. W czasie powstania na rozkaz Niemców straż ogniowa pracuje na terenie getta, by zabezpieczać podstacje. Świętochowski pomaga, na ile może, walczącym, organizuje żywność, wodę, papierosy, próbuje pomóc w ucieczce. Od wiosny 1943 roku przechowuje u siebie Żydów, buduje dla nich dwa schrony, z którego korzystają tuz przed wybuchem Powstania Warszawskiego w 1944 roku Cywia Lubetkin i Icchak "Antek" Cukierman który zostaje następnie dowódca plutonu ŻOB im. Mordechaja Anielewicza. Ten oddział ŻOBu był w składzie Armii Ludowej i walczył na Starym Mieście. Na krótko przed upadkiem Starówki oddział zdołał przedostać się kanałami na Żoliborz. Wśrod ukrywajacych się przy ul. Promyka 43 byli m.in. Cywia Lubetkin, Icchak Cukierman i bardzo chory Zygmunt Warman. Zostali stamtąd ewakuowani 15 listopada 1944 przez ekipę ambulansu zorganizowaną przez personel szpitala PCK na Bielanach.

Leszno 13 (al. Solidarności 93, naprzeciwko Leszno 18), to budynek Urzędu do Walki z Lichwą i Spekulacją, który oficjalnie kontrolował handel w getcie. Z uwagi na adres (ul. Leszno 13) nazywany "Trzynastką". Wykonywał polecenia Gestapo, będąc faktycznie jednostką niezależną od Judenratu. Przy pomocy "Trzynastki" władze niemieckie m.in. poszukiwały mienia ukrytego przez mieszkańców getta. Urząd posiadał własne uniformy oraz własne więzienie. Pod naciskiem szefa Judenratu, Adama Czerniakowa, wskutek małej użyteczności dla Niemców, w sierpniu 1941 roku Trzynastkę włączono do Żydowskiej Służby Porządkowej. Sam Gancwajch oraz niektórzy jego współpracownicy działali także za zgodą Gestapo na stronie aryjskiej, udając bojowników żydowskiego ruchu oporu.Członkowie trzynastki byli likwidowani jako kolaboranci zarówno przez Żydowską Organizację Bojową oraz Żydowski Związek Wojskowy.

Nastepny przystanek to po nieparzystej stronie Teatr Kamienica al. Solidarności 93 w którym jest wspaniała makieta przedwojennej Warszawy. Latwo odnalezć tam większość miejsc związanych z Korczakiem. Naprzeciwko teatru, na skarpie, zbudowane na gruzach Getta, jest powojenne osiedle Muranów. 

Idąc dalej na wchód, po przekroczeniu al. Jana Pawła II, prawie na samym rogu do miejsca na ul. Leszno dochodzimy do miejsca gdzie było Kino Femina opisywane często przez w kronikach Getta Warszawskiego. Teraz jest tam sklep Biedronka.

Kontynuując wzdłuż "Trasy W-Z" przechodzimy na druga stronę Placu Bankowego dochodzimy do ŻIHu (Żydowski Instytut Historyczny). Przed wojną gmach ŻIHu był siedzibą Głównej Biblioteki Judaistycznej oraz Instytutu Nauk Judaistycznych (INJ). INJ, otwarty 19 lutego 1928 r., stał się pierwszym żydowskim ośrodkiem naukowym i edukacyjnym w Europie uwzględniającym obok nauk teologicznych także nauki świeckie. Po prawej stronie od obecnego ŻIHu była na ulicy Tłomackie, Wielka Synagoga do której chodziła rodzina Goldszmitów jak również później dzieci z Domu Sierot. Po przeciwnej stronie Trasy W-Z, na wschód pod nr. Al. Solidarności 66, dawna/nowa ul. Bielanska 18, urodził się Korczak.

Na ul, Leszno 2 był najsłynniejszy lokal w warszawskim getcie - Sztuka. W Sztuce śpiewała Marysia Ajzensztadt i Andrzej Włast, a grał Władysław Szpilman. Dom ten rozebrano.

Leszno 27 - Fotoplastykon. Po wprowadzeniu zakazu wstępu Żydów do kin, Icchak Grynwald z Łodzi wraz z żoną otworzyli 12.04.1941 r. przy ulicy Leszno 27 fotoplastykon. Prezentowali tam fotografie z Włoch, Egiptu, Japonii i innych krajów. Pomysł otwarcia fotoplastykonu spotkał się z poparciem Janusza Korczaka wg. dokumentu z ŻIHu. Fotoplastykon był odwiedzany m.in. przez młodzież z tajnych kompletów.


Nie tylko nazwa ulicy Leszno się zmieniała, zmieniała się również numeracja domów.



W mieszkaniu Emanuela Ringelbluma przy ul. Leszno 18, (3 p.) w tydzień po zamknięciu warszawskiego getta, czyli 22 listopada 1940 r. - odbyło się inauguracyjne spotkanie konspiracyjnego zespołu badawczo-dokumentacyjnego pod kryptonimem "Oneg Szabat", czyli "Radość Soboty" - nazwanego tak od wyznaczonego dnia spotkań grupy. Cień domu w lewym rogu, naprzeciwko domu Ringelbluma to Leszno 13 przez mieszkańców dzielnicy nazywany „Trzynastką”. Dom otoczony złą sławą albowiem tam mieściła się siedziba żydowskiej agentury Gestapo, którą kierował Abraham Gancwajch.


Zaproszenie na ostatni Seder w Domu Sierot w 1942 roku. Wysłane przez Goldszmita-Korczaka do Emanuela Ringelbluma na adres Leszno 18.


Ulica Leszno. Sądy Grodzkie od strony Getta. W gmachu tym bywał Korczak jako biegły sądowy dla nieletnich. W okresie Getta, Sądy Grodzkie to miejsce szmuglu i spotkań. Stąd można było wyjść na ulicę Białą, tzn. na stronę aryjską.


Ul. Leszno 78 - Ryksze i konhelerki (Fot. H. Jost, 19.09.1941)


Kontynuując wzdłuż "Trasy W-Z" przechodzimy na druga stronę Placu Bankowego dochodzimy do ŻIHu (Żydowski Instytut Historyczny). Przed wojną gmach ŻIHu był siedzibą Głównej Biblioteki Judaistycznej oraz Instytutu Nauk Judaistycznych (INJ). Po prawej stronie od obecnego ŻIHu była, na ulicy Tłomackie, Wielka Synagoga do której chodziła rodzina Goldszmitów jak również później dzieci z Domu Sierot.

Nastepny przystanek to po nieparzystej stronie Teatr Kamienica al. Solidarności 93 w którym jest wspaniała makieta przedwojennej Warszawy. Latwo odnalezc tam większosc miejsc związanych z Korczakiem.



Tuesday, October 24, 2023

Czarna kostka cukru u Korczaka - Cukier u dzieci z Kinderheim z Bergen-Belsen.

A wieczorem jeden z więźniów pcha mu coś czarnego do ręki i mówi szeptem: — Tylko schowaj dobrze. — Co to jest? — zapytał się Maciuś. — Cukier — odpowiedział tajemniczo więzień. Była to kostka cukru, ale taka brudna, że zupełnie czarna. Maciuś wiedział, że jeść nie będzie, ale schowa jako pamiątkę.

Cukier u dzieci z Bergen-Belsen.
Kiedy moja mama piła po wojnie herbatę, był to zawsze nasycony roztwór cukru z nierozpuszczonym białym cukrem na dnie. Kiedy rozmawiałem na temat cukru z Ocalałymi z Bergen-Belsen i Ravensbrück, którzy przybyli do Szwecji w 1945 roku, wszyscy opowiadali mi o ogromnym pragnieniu cukru i słodyczy. 

Po wyzwoleniu obozu w Bergen-Belsen w kwietniu 1945 roku, cukier i kawałki chleba ukrywali wyzwoleńcy podczas pobytu w szpitalu w Bergen-Belsen, a następnie w Centrum Tranzytowym UNRRA w Lubece (Szwedzki Szpital Tranzytowy). Także podczas podróży Białymi Statkami  z Lubecki do Szwecji. Personel szwedzkich szpitali i załogi Białych Statków zawsze znajdowały pod poduszkami kawałki chleba i inną żywność. Poduszka była bezpiecznym miejscem przechowywania podczas snu. 

Ruta Karpowska z Łodzi, która pod koniec lat 90. była członkiem zarządu Stowarzyszenia Pamięci o Holokauście w Sztokholmie (SHMA), przez cały 1945 rok, w pamiętniku, na bieżąco opisywała swoje przeżycia po wyzwoleniu w Bergen-Belsen. Ruta dokładnie opisuje głód cukru, kiedy przybyli ze szpitala w Bergen-Belsen do szpitala tranzytowego w Lubece.  Byli więźniowie po prostu do wszystkiego jedli cukier. Między innymi kanapki z cukrem i że do kawy dodawali tyle cukru, że nigdy się nie rozpuścił. 

Gdy rok temu rozmawiałam z Mirką Stern jedną z dzieci z Piotrkowa Trybunalskiego, która przyjechała z Bergen-Belsen do Szwecji. Mirka - Mirjam opowiadała że jej ochota na słodycze trwała bardzo, bardzo długo. Wspomniała, że ​​kilkoro dzieci brało po kryjomu cukier z piwnicznego magazynu sierocińca w Lövsätra (Täby) i przygotowało własny, bardzo nasycony, słodki napój które dzieci nazywały lemoniadą mimo że napój zawierał tylko wodę i cukier.

Cukier u Korczaka w Król Maciuś na wyspie bezludnej.
— Maciuś jest strasznie zdenerwowany — odpowiedziała wymijająco królowa. Za to na pierwszym zaraz posiedzeniu królów zabrała głos w sprawie Maciusia: — Królowie, nie podpisuగcie tego papieru. Nie można porównywać Maciusia ani z Napoleonem, ani z żadnym królem dorosłym. Chociaż nie mam dzieci, odgaduję dziecko sercem macierzyńskim. Maciuś jest nerwowy. On ma dobre serce. — Zaczyna się — mruknął młody król do Bum-Druma. —

A wieczorem jeden z więźniów pcha mu coś czarnego do ręki i mówi szeptem: — Tylko schowaj dobrze. — Co to jest? — zapytał się Maciuś. — Cukier — odpowiedział tajemniczo więzień. Była to kostka cukru, ale taka brudna, że zupełnie czarna. Maciuś wiedział, że jeść nie będzie, ale schowa jako pamiątkę. Kiedy wieczorem stał przed kancelarią, bo go wywołano na rózgi — znów గeden więzień wsunął mu coś w rękę: był to zasuszony kwiatek koniczyny. Długo przyglądał się Maciuś, zanim się domyślił, co to za kwiatek. Więźniowie litowali się nad nim i dawali, co kto miał naగdroższego. A z kancelarii rozlegały się krzyki tych, których bito. Wreszcie przyszła kolej na Maciusia. — Chodź, psisynu! — krzyknął dozorca i pochwyciwszy za kołnierz, podnosi go w górę jedną ręką, a w drugieగ trzymał rzemienny bat. Zatrzasnął drzwi i mówi: Jak ci powiem: „krzycz”, to krzyknij: „oj, boli!” Rozumiesz? Nie będę cię bił. Tylko pamiętaగ, żebyś mnie nie zdradził. Rozbieraj bluzę, prędko. No, krzyknij! — Oj, boli! — krzyknął Maciuś. A dozorca uderzył batem w ławkę

W niedzielę przez dwadzieścia minut wolno było rozmawiać. Rozmawiali najczęściej o kawie. — Podobno w tym roku mają dawać po trzy kostki cukru. — Co rok tak mówią od lat dziesięciu, Jak tu siedzę. Może mają dawać, a sami zżerają, psiakrew. — Czego w niedzielę, chamie, przeklinasz? — Zapomniałem. — To nie zapominaj, psiajucho.

A piątego dnia przyjechał naczelnik. Zebrał wszystkich więźniów i krzyczy: — Jak tu przyjadą i będą pytali, czy był między wami jaki mały więzień — taki chłopak — żebyście powiedzieli, że nie. Rozumiecie? Jeżeli kto powie, że tak, dostanie dwieście batów. A jeżeli powiecie, że nie, to do kawy na Wielkanoc dostanie każdy cztery kostki cukru. Rozumiecie? Nie chcę was oszukiwać: ten mały zbrodniarz dostał się tu nieformalnie. Ale już odesłaliśmy go do innego więzienia. Więc każę wam i rozkazuగę, żebyście zapomnieli raz na zawsze, że on tu był. Rozumiecie? Albo dwieście batów, albo cukier.

Operacja się udała: odzyskał Maciuś przytomność. Uścisnął rękę doktora — dziękuje, że jeszcze żyje. Niedobrze byłoby, gdyby umarł od razu. Musi coś గeszcze powiedzieć. Przymknął Maciuś oczy, chce sobie przypomnieć, co jeszcze ma do powiedzenia. Jest bardzo słaby. Znów zasnął — znów się przebudził: — Proszę przynieść moje pamiątki. Pędzi samochód do izdebki Maciusia. Już wie całe miasto, że Maciuś odzyskał przytomność, że jest nadzieja. — Uratujemy Maciusia — mówią doktorzy — musi się udać. Przywieźli Maciusiowi pudełko, gdzie w zieloną zawinięte bibułkę leżały: muszelka, kamyk, zwiędły listek, czarna kostka cukru — fotografia matki, pierścień z brylantem, kolczyki królowej.

Aaa, pochwycił na gorącym uczynku: Filip kopie nogami cmentarz Maciusia. Nagle stało się coś, czego Maciuś żadną miarą nie mógł zrozumieć. Zamąciło się w głowie, mignęło przed oczami. Ręka się zacisnęła, uderzyła. Filip pochwycił rękę Maciusia, ale Maciuś był strasznie silny. I chciał bić. I bił. Parę razy Filip odepchnął, więc Maciuś chwycił go za bluzę — i bije, i brak mu tchu. Pochylił się Filip, znów pochwycił ręce Maciusia, ale tylko na chwilę. Odwrócił się i poczuł Maciuś pierwsze uderzenie. Teraz dopiero zyskał Maciuś prawo do walki prawdziwej. Jakby go krępowało, że Filip się broni, chwyta ręce, ale sam nie bije. Skoczył, ale mu się nie udało, cofnął się o krok, całym ciężarem runął na wroga. Filip się pochylił, Maciuś wyrżnął w twarz tuż koło ust, potem dwa razy w głowę. Otrzymał uderzenie. Owinął ręce koło szyi, bije brodą, kopie. Znów dwa razy uderzył, otrzymał dwa uderzenia w piersi. Wyciął, ale nie trafił. I w nos. I na skopany w walce cmentarz Maciusia — trysnęła krew. Oprzytomnieli. — Masz — podał mu Maciuś chustkę do nosa.

Nabrzękła twarz Filipa miała wyraz pogodny. Uśmiechnął się wesoło. Pokręcił głową. — Nie przypuszczałem, że królowie umieగą tak grzmocić. Maciuś wie, że to wstęp do długiej rozmowy — i czeka. — Kiedy tak, to już powiem. Wszystko jedno. No tak: ja puszczałem dym, ja zegar umyślnie popsułem, ja muchy — całą garść — do zupy wrzuciłem — ja czółno i wiosła ukradłem. Dokuczałem, mściłem się, ale i nade mną się mścili. Filip oddany był za kradzież do domu poprawczego, kiedy miał dziesięć lat. I było mu źle. Nie dawali jeść i bili. Wszyscy bili. I dozorca, i stróż, i majster, i starszy chłopak. Kto silniejszy, kazał usługiwać, mógł broić po kryjomu i zwalał winę na słabszych — kto silniejszy, odbierał chleb i cukier małym i słabym. Tam nauczył się w karty grać, papierosy palić, mówić świństwa. Tam nauczył się mścić, robić na złość, kłamać, wykręcać się i oszukiwać. — A co ja ci złego zrobiłem? — pyta się Maciuś. — Dlaczego mi dokuczałeś? — Albo ja wiem.

A wieczorem jeden z więźniów pcha mu coś czarnego do ręki i mówi szeptem: — Tylko schowaj dobrze. — Co to jest? — zapytał się Maciuś. — Cukier — odpowiedział tajemniczo więzień. Była to kostka cukru, ale taka brudna, że zupełnie czarna. Maciuś wiedział, że jeść nie będzie, ale schowa jako pamiątkę.




3232 - Today at Jimbao Today it will be the article number 3233 - An article that is just a blank page - Blank page dedicated to murdered children in October 7, 2023 in Israel.

 























We've been here, Hamas . October 7, 2023.