Thursday, July 11, 2024

Jak i kiedy powstał Dom Dziecka - Kinderheim w baraku nr. 211 w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen?

Jak i kiedy powstał "Dom Dziecka" - Kinderheim w Baraku nr. 211 w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen?

Jedno z pytań, na które próbowałem odpowiedzieć podczas pisania mojej ostatniej książki, brzmiało: Jak i kiedy powstał "Dom Dziecka" - Kinderheim w Baraku nr. 211 w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen?

Można zastosować dwa różne sposoby by rozwiązać ten problem. Jednym z nich było zbadanie, kiedy „Załoga” Kinderheim przybyła do Bergen-Belsen. Załoga to oczywiście więźniarki do tego celu wysłane z Auschwitz. Drugim sposobem było zbadanie, kiedy do tego specjalnego baraku na terenie Obozu Kobiet przybywały różne grupy dzieci lub dzieci z matkami. Wiadomo, że więźniarki odpowiedzialne za Kinderheim to m.in. Luba Tryszyńska*, która wraz z Herminą Krancovą i Adą Bimko została w połowie listopada 1944 roku przeniesiona z obozu koncentracyjnego Auschwitz do Bergen-Belsen. To mógł być początek Kinderheimu. Możliwe że pierwsze pojedyncze dzieci bez opieki z samego Bergen-Belsen były oddawane pod opiekę Luba Tryszyńskiej i Herminy Krancovej już pod koniec listopada 1944.

Gdy wojska brytyjskie 15 kwietnia 1945 roku przejęły Bergen-Belsen w Kinderheimie istniały trzy główne grupy dzieci. Dzieci polskie samotne, dzieci polskie z matkami (opiekunkami) i samotne dzieci holenderskie.

Pierwsza grupa
Było, w Kinderheim, wg. listy niemieckiej, około 50 holenderskich dzieci. Były to dzieci których rodzice zostali deportowani z Bergen-Belsen do innych obozów. Historia Kinderheimu rozpoczyna się prawdopodobnie właśnie od tych holenderskich dzieci. W dniach 4-5 grudnia 1944 r. rodzice tych holenderskich dzieci, zostali wysłani oddzielnie do dwóch różnych obozów a ​​54 (57) dzieci które pozostały w Bergen-Belsen, załadowano na ciężarówkę i przewieziono z baraku nr 17 w Star Camp do baraku nr. 211, zwanego Kinderheim w Obozie Kobiet. Holenderskie dzieci należały do grupy rodzin żydowskich robotników i handlarzy diamentami. Grupa ta, całe rodziny, przybyła do Bergen-Belsen w połowie maja 1944 r. z obozu przejściowego w Westerbork. Niemcy mieli zamiar zbudować własny przemysł diamentowy. Gdy jednak plany te upadły z powodu braku surowców i sytuacji na frontach postanowili Niemcy wysłać mężczyzn z grupy do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen (4 grudnia), a kobiety 5 grudnia do obozu Helmstedt-Beendorf, który był filjalem obozu koncentracyjnego Neuengame.

Druga grupa
Druga grupa dzieci którą deportowano do Kinderheim to grupa chłopców z Piotrkowa Trybunalskiego których poprzednio,  pod koniec 1944 roku, deportowano z ojcami, opiekunami do obozu koncentracyjnego Buchenwald. Grupa ta została zarejestrowana w Bergen-Belsen 5 stycznia 1945.

Trzecia grupa
Trzecia duża grupa która przybyła do Kinderheim to grupa dziewczynek z Piotrkowa Trybunalskiego które uprzednio deportowano z ojcami, opiekunami do obozu koncentracyjnego Ravensbrück. Do tej grupy dołączono również matki z dziećmi ze Słowacji, Węgier i Czechosłowacji, Rumunii, i Holandii. Były też dzieci jugosłowiańskie i niemieckie zarejestrowane później przez UNRRA jako Niemcy lub bezpaństwowcy.

Kinderheim i Drop-in
Było powszechnie znane, przynajmniej w obozie kobiecym, że znajduje się tam jeden barak zwany Kinderheim. Według jednego z ocalałych dzieci, Mali Helfgot to ona i jej kuzynka Helfgot Hania mniej więcej zapukały tam do drzwi i zostały natychmiast przyjęte. Znaczy to że nie były automatycznie przydzielone do Kinderheimu jak inne piotrkowskie dzieci z matkami przywiezione z obozu koncentracyjnego Ravensbrück.

Jedno z pytań, na które próbowałem odpowiedzieć podczas pisania mojej ostatniej książki, brzmiało: Jak i kiedy powstał "Dom Dziecka" - Kinderheim w Baraku nr. 211 w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen?


W dniach 4-5 grudnia 1944 r. rodzice holenderskich dzieci, zostali wysłani oddzielnie do dwóch różnych obozów a ​​54 (57) dzieci które pozostały w Bergen-Belsen, załadowano na ciężarówkę i przewieziono z baraku nr 17 w Stalagu do baraku 211, zwanego Kinderheim w Obozie Kobiet. Holenderskie dzieci należały w wiiększosci do grupy rodzin żydowskich robotników i handlarzy diamentami.

W dniach 4-5 grudnia 1944 r. rodzice holenderskich dzieci, zostali wysłani oddzielnie do dwóch różnych obozów a ​​54 (57) dzieci które pozostały w Bergen-Belsen, załadowano na ciężarówkę i przewieziono z baraku nr 17 w Stalagu do baraku 211, zwanego Kinderheim w Obozie Kobiet. Holenderskie dzieci należały do grupy rodzin żydowskich robotników i handlarzy diamentami.


 Transport z Berlina. Do Kinderheim zostały odesłane dwie pierwsze osoby z tej grupy - matka i syn Goldbroch.

Druga grupa dzieci którą deportowano do Kinderheim w Bergen-Belsen to grupa chłopców z Piotrkowa Trybunalskiego których poprzednio deportowano z ojcami, opiekunami do obozu koncentracyjnego Buchenwald. Grupa ta została zarejestrowana w Bergen-Belsen 5 stycznia 1945. Na lewym dokumencie jest również 10 węgierskich chłopców w wieku 14-15 lat przywiezionych uprzednio z Auschwitz i zarejestrowanych tam jako robotnicy rolni.

W dniach 4-5 grudnia 1944 r. rodzice tych holenderskich dzieci, zostali wysłani oddzielnie do dwóch różnych obozów a ​​54 (57) dzieci które pozostały w Bergen-Belsen, załadowano na ciężarówkę i przewieziono z baraku nr 17 w Star Camp do baraku nr. 211, zwanego Kinderheim w Obozie Kobiet.

Karta rejestracyjna Feliksa Milsztajna ur. w 1932 roku ze stemplem z 3 grudnia z obozu koncentracyjnego Buchenwald i data przybycia do obozu w Bergen-Belsen 5 stycznia 1945.



*Luba Tryszyńska została deportowana do Auschwitz w styczniu 1943 r. Została oddzielona od męża Herschela i 3-letniego syna Izaaka. Zarówno mąż, jak i synek Luby zostali zamordowani w komorach gazowych.