Saturday, September 30, 2023

Piotrków Trybunalski - Getto - Uratowana od wysłania do Treblinki bo znała się na maszynie do szycia z overlockiem - Opowiadanie Anetki..




Likwidacja getta w Piotrkowie rozpoczęła się w nocy z 13 na 14 października 1942 roku. Do 21 października Niemcy wywieźli do obozów zagłady około 20 000 osób. W Piotrkowie zostawiono około 2 000 wyselekcjonowanych robotników z huty szkła i fabryki na Bugaju. Część osób przeżyła akcję w ukryciu: w bunkrach, na strychach.

Wsród "wyselekcjonowanych robotników" znalazła się Sierpińska Chana, ciocia Anetki. Pracowała "na overloku" w zakładzie produkującym mundury czy też inne tkaniny dla Wehrmachtu. Maszyny do szycia z overlockiem są skomplikowane albowiem overlock szyje za pomocą dwóch igieł i wielu nici - najczęściej trzech, czterech lub pięciu, specjalnie je zapętlając*. Ciocia Anetki wiedziała jak nawlekać nici i ustawiać maszynę. Dzięki temu pozwolono jej siostrze i nowonarodzonej we wrześniu siostrzenicy pozostać w Piotrkowie podczas akcji deportacyjnej do Treblinki w październiku 1942 roku.

Dwa lata pózniej, w grudniu 1944 deportowano dwuletnią Anetkę i jej mamę do obozu Ravensbrück a stamtąd do Bergen-Belsen. Wyzwolone w kwietniu 1945 przyjechały akcją UNRRA, Białymi statkami do Szwecji.

Gdy rozmawiałem z Anetką Niechcicką (teraz Kaufman) urodzoną w 1942 roku w getcie w Piotrkowie Trybunalskim. opowiedziała że jej ciocia, Sierpińska Chana (prawdziwy rok ur. nieznany 1916-19) została wywieziona do Auschwitz w grudniu 1944 i tam wyzwolona. Sierpińska Chana miała wytatuowany nr. obozowy i była wśród wyzwolonych w styczniu 1945 roku w samym KL Auschwitz. Po wojnie w Łodzi wyszła za mąż (Sztajn). W 1948 roku Anetka i jej mama przyjechały ze Szwecji do Polski i spotkały "specjalistkę od overloku". W latach 50-tych obydwie siostry z mężami wyjechały do Izraela.

*Ściegi wykonane za jego pomocą są mocne i elastyczne, idealnie nadają się więc do wykańczania brzegów i zabezpieczania ich przed pruciem.
** Na listach deportacyjnych z Piotrkowa Trybunalskiego w grudniu 1944 do Ravensbrück (kobiety i ich dzieci), jest m.in Niechcicka Maria z d. Sierpińska i Anetka Niechcicka).