Jak zacząć sekcję anatomiczną starych zdjęć? Przykład z ulicy Twardej w Warszawie

Ulica warszawska. Jak wiadomo gdzie? Tylko ruiny i sciezki w ruinach?

To samo miejsce co na górnym zdjeciu. Widok na wschód.

Jak zacząć sekcję anatomiczną 

starych zdjęć?

Przykład z ulicy Twardej.

1. Popatrzmy w dół; na ulicę i  na chodnik. Jakim materiałem były pokryte? Nierównomiernym kamiennym brukiem – tzw. „kocimi łbami” czy bardziej nowoczesną prostokątną  kostką brukową ? Jak była profilowana krawędź trotuaru?  Z jakiego typu płyt ułożono chodnik? W jaki wzór geometryczny, deseń? Każdy szczegół ma znaczenie.

2. Czy dostrzeżemy szyny tramwajowe na ulicy? Ile ich jest? Są proste? Skręcają łukiem?

3. Potem podnieśmy głowę w górę ku niebu i obejrzyjmy uliczne latarnie. Jaki to rodzaj latarni, jaki jest kształt? Czy widzimy również jakieś słupy?  Może przewody elektryczne? W prostokącie 3 nie widać nic, ale w 3b widoczny jest słup mocnej konstrukcji, używany do podtrzymywania przewodów elektrycznych linii tramwajowej. W prostokącie 3c  można natomiast wypatrzeć  typowe oświetlenie uliczne widoczne także w kilku innych miejscach na zdjęciu. W środku 5 prostokąta widać czarny kabel zasilający dla tramwajów.

4. Popatrzmy na  budynki na drugim planie. W oddali widać dość typowe kamienice i jeden bardzo charakterystyczny : dom Cedregrena z wieżą, zwany PAST(A). Jasny budynek w z czterema kolumnami to dom przy Placu Grzybowskim nr 8.

5.  A teraz spójrzmy na budynki na pierwszym planie, bliżej. Kościół Wszystkich Świętych na Placu Grzybowskim i kamienica u wylotu Plac Grzybowskiego.

6. Budynek  po prawej stronie to dwupiętrowy dom z balkonem i zabudowanym poddaszem.

7. Numeru domu nie sposób odczytać.

8. Ludzie idą ulicą, bo  trotuar jest zawalony cegłami i gruzem po niemieckim bombardowaniu we wrześniu 1939 roku.

9. Okrycia przechodniów, wskazują na porę roku - późną jesień. Na rękawach palt i płaszczy nie widać  białych opasek. Getto nie zostało jeszcze utworzone.

10. Niemiecki żołnierz polerujący przednią szybę samochodu,  należy prawdopodobnie do Wermachtu. Nie da się odczytać brudnej tabliczki rejestracyjnej auta. Prawdopodobnie numer rejestracyjny rozpoczynał się od liter WH (Wermacht). Niektóre wojskowe tablice rejestracyjne były początkowo malowane ręcznie, białą farbą.

11.  Popatrzmy  powyżej tablicy rejestracyjnej samochodu. Za niemieckim żołnierzem ubranym w ciepły płaszcz widać kolumny domu przy Placu Grzybowskim nr 2.

*  Szczegóły architektoniczne budynków, takie jak mieszkania w mansardach (środkowy dom), charakterystyczne okna albo kominy są ważne, bo można po nich rozpoznać zachowaną do dziś zabudowę, zwłaszcza na ulicach, gdzie kamienice  wyglądają bardzo podobnie.

* Inne szczegóły ważne dla wiwisekcji starego zdjęcia to m.in. kąt padania światła słonecznego i cienia. Zwykle  pomagają określić zarówno porę roku, jak i dnia. Wydaje się , że zdjęcie z żołnierzem Wermachtu zostało robione późnym popołudniem, przed zachodem słońca. Świadczy o tym jasno oświetlony dom przy Placu Grzybowskim nr 2, widoczny w  prawym górnym rogu 10 prostokąta, reszta ulicy pozostaje  w cieniu.