Bergsjö - Billesholm - Lövsätra - Szkoły-Internaty w Szwecji dla polsko-żydowskich dzieci które przeżyły Bergen-Belsen.

Stempel wjazdu do Szwecji na Karcie wjazdu (Inreseuppgift) - 25 lipca opuścili Lubekę i następnego dnia, 26 JULI 1945 - 26 lipca 1945 roku dotarli do szwedzkiego portu w Malmö. Karta wjazdu w wielu jezykach.

Karta wjazdu (Inreseuppgift) do Szwecji wypełniona w Szwedzkim Szpitalu Tranzytowym w Lubece - 25 lipca 1945 roku dzieci opuściły Lubekę i następnego dnia, 26 JULI 1945 - 26 lipca 1945 roku dotarli do szwedzkiego portu w Malmö. Karta wjazdu w czterech jezykach.

25 lipca opuścili Lubekę i następnego dnia dotarli do szwedzkiego portu w Malmö. W Szwecji grupa była jednak podzielona. Część dzieci trafiła bezpośrednio do szpitala w Malmö (Nya Lungkliniken). Pozostałe zostały podzielone na trzy grupy: matki z dziećmi, starsi chłopcy i starsze dziewczynki i umieszczeni w różnych miejscach w mieście Malmö i jego okolicach.

Pensjonat Sundsgården, Råå. Matki z dziećmi i najmłodsze dzieci zawieziono (60 km na pólnoc od Malmö) do miejscowosci Råå i tam do pensjonatu Sundsgården. W Sundsgården po raz wtóry w przeciagu 3 dni poddano wszystkich kapieli i odwszeniu i opudrowano DDT. Na karcie Awiwy Morgensztern jako najblizsza osoba jest wpisana matka Szulamit która wyslali o 3 tygodnie wczesniej z Bergen-Belsen do szpitala w Malmö a z tamtad do szpitala w Karlstadt (520 km).

Karta DP-2 Sulamit Morgensztern, L:2574, która była pacjentką Szpitala ratunkowego w Karlstad który specjalozował sie w TBC (Beredskapssjukhuset i Karlstad). Wyjątkowe jest to, że jej 11-letnia córka, Morgensztern Awiwa, L:7878, przybyła z Bergen-Belsen 3 tygodnie później ostatnim Białym statkiem który zawinął do portu w Malmö 26 lipca 1945 roku. Tego samego dnia wyslano matke z Malmö do Karlstad tak ze sie nie spotkaly. Córka była w grupie tak zwanych dzieci Kinderheim i została umieszczona w Sundsgården w Råå, około 450 km od Karlstad. Kiedy matka i córka się spotkały, nie wiadomo. Numery na kartach są wskaznikiem kiedy czasowo zostały przewiezione do Szwecji.

Pensjonat Sundsgården, Råå



Szwedzki raport z wyszczególnieniem mieszkajacych w Pensjonacie Sundsgården, Råå. "1 M" to jeden mezczyzna "14 kv + 25 barn" - 14 kobiet + 25 dzieci, razem 40. Z tego 11 kobiet i 18 dzieci z Polski.

Chcesz być szczęśliwa i doznawać cudu, bądź wierną córką żydowskiego ludu

Wkrótce po wyzwoleniu obozu koncentracyjnego Bergen-Belsen15 kwietnia 1945 grupę dzieci z Baraku 211 przeniesiono na teren Szpitala polowego na terenach dawnej jednostki Wehrmachtu. Utworzono tam oddzielny oddział dziecięcy pod kierunkiem dr. Collisa. 

Po otrzymaniu informacji że chorzy maja byc przetransportowani do szpitali szwedzkich doszło do spotkania dr. Collis z dr. Hansa Arnoldssona, który był odpowiedzialny za transport UNNRRA Białymi statkami z Lubeki do Szwecji. Lekarze zdecydowali wtedy że cała ta grupa dzieci, a także dzieci z matkami zostaną przetransportowane do Szwecji na samym koncu akcji. 

Wieczoren, 23 lipca 1945 r., wsiedli do wojskowego pociągu sanitarnego przystosowanego do transportu rannych na noszach  który zawiózł ich z Bergen-Belsen do Lubeki i tam znajdującego się tam Centrum UNRRA, zwanego także Szwedzkimi Szpitalami Tranzytowymi. Z rana, po rejestracji, kapielach i odwszeniu. 25 lipca opuścili Lubekę i następnego dnia dotarli do szwedzkiego portu w Malmö. W Szwecji grupa była jednak podzielona. Część dzieci trafiła bezpośrednio do szpitala w Malmö (Nya Lungkliniken). Pozostałe zostały podzielone na trzy grupy: matki z dziećmi, starsi chłopcy i starsze dziewczynki i umieszczeni w różnych miejscach w mieście Malmö i jego okolicach.

Matki z dziećmi i najmłodsze dzieci zawieziono (60 km na północ od Malmö) do miejscowosci Råå i tam do pensjonatu Sundsgården. W Sundsgården po raz wtóry w przeciagu 3 dni poddano wszystkich kapieli i odwszeniu i opudrowano DDT.

W Lövsätra dzieci mieszkały razem ze swoimi nauczycielami, a nauczanie obejmowało wiele przedmiotów. Według świadectw szkolnych  nauką objętych było łącznie jedenaście przedmiotów. Dyrektorem (dyrektorem) internatu był Egon Kux. 

Egon Kux opisał internat w Lövsätra i jej dzieci w protokole służbowym* z 31 maja 1946 r. Działalność szkoły z internatem w Lövsätra rozpoczęła się w lutym 1946 r., kiedy zamknięto podobną szkołę w Bergsjö, a tamtejsze dzieci przeniesiono do kilku szkół z internatem, w tym do Lövsätry. Podział ten dotyczył głównie wieku. Dzieci z Lövsätra mieszkały tam tylko przez kilka miesięcy i już w październiku miały zostać ponownie przeniesione do szkoły w Torekull (Billesholm skola). 

W raporcie* Egon Kux jedynie pokrótce opisał codzienne lekcje nauczania dla głównie dzieci polsko-żydowskich w wieku 6–14 lat, które przeżyły Bergen-Belsen. Kux opisuje także niektóre sposoby spędzania czasu wolnego przez dzieci, takie jak praca w domu (prace domowe), sadzenie kwiatów i warzyw w ogrodzie, wspólny śpiew i wspólne zabawy wieczorem. Wszystkie te zajęcia można oczywiście interpretować jako narzędzie rehabilitacji po okresie Zagłady. Lekcje historii, geografii Erez Izrael jak i nauka języka hebrajskiego przygotowywały dzieci na możliwą a tak naprawdę to i planowana przeprowadzkę do Izraela. 

Wsród dzieci z Polski były równiez dzieci czeskie i niemieckie które były w Kinderheimie. Nie wiadomo było dokładnie kim sa ale szybko nauczyły sie, tak jak dzieci ze Słowacji, polskiego.  Evelyn Schwartz urodzona 14 marca Lipsku 1940 była takim dzieckiem. Gdy w Lubece, przed wyjazdm do Szwecji wypełniano jej kartę DP-2 nie było pewnosci kim ona jest i kiedy sie urodzila. W podobny sposób przyjechał chłopczyk którego znaleziono niedaleko Berlina. Nie mówił w rzadnym jezyku ale rozumiał niemiecki, wegierski i czeski. Dali mu dlatego w szpitalu w Bergen-Belsen, nazwisko Franz Berlin.

Szwedzka notatka służbowa czerwonym długopisem. Na kilka tygodni przed zakończeniem roku szkolnego w internacie w Lövsätra, 31 marca 1946 roku w Lövsätra Luba i Hermina piszą podanie o urlop pozwolenie o chwilowe opuszczenie internatu. Muszą zmienic klimat. Jadą do pensjonatu w miejscowosci Rättvik. Czerwonym dłuogopisem jest na Luby Karcie zatrudnienia napis: Była dokładnie przez cały czas i prowadziła domy dziecka wyliczone ponizej. Uratowała wiele dzieci w Bergen-Belsen.

Na kilka tygodni przed zakończeniem roku szkolnego w internacie w Lövsätra, 31 marca 1946 roku w Lövsätra Luba i Hermina piszą podanie o urlop pozwolenie o chwilowe opuszczenie internatu. Muszą zmienic klimat. Jadą do pensjonatu w miejscowosci Rättvik. Czerwonym dłuogopisem jest na Luby Karcie zatrudnienia napis: Była dokładnie przez cały czas i prowadziła domy dziecka wyliczone ponizej. Uratowała wiele dzieci w Bergen-Belsen. To chodzi o koniec tak usilnego okresu. Okresu walki o jedzenie dla dzieci w obozie koncentracyjnym, o milosc jaka im dala i jaka dzieci ja obdarzyly. Maj 1946 to nie przenosiny do kolejnego domu dziecka w Szwecji, to koniec etapu w jej zyciu. Luba przyjechała do Bergen-Belsen zAuschwitz gdzie straciła i meza i synka. Te dzieci z Kinderheimu to takze jej wielka walka o życie dzieci jak równiez by samej przeżyc i fizycznie i psychicznie.

Niemal natychmiast po zakończeniu roku szkolnego w Lövsätra, już w maju 1946 roku, większość dzieci w grupie udała się pociągiem do Helsingborg, skąd popłynęły statkiem S/S Kastelholm do francuskiego miasta Calais. Stamtąd przez Paryż grupa udała się do Villete de Anton, szkoły z internatem mieszczącej się w starym zamku, w której przebywały już inne osierocone żydowskie dzieci. Tam wszyscy czekali na wizę do Erez Izrael - Palestyny.

Inny personel w Lövsätra:

Hoffman Ewa ur. 28 02 12 w Warszawie - nauczycielka

Tryczynska Luba ur. w Lövsätra jako kucharka

Krancová Luba ur. w Lövsätra jako kucharka

Mapa Lola ur. Chmielnik 7.10.1921

Rolnicki Aron 1924 kucharz

Bienenstock Roman 1922 kucharz

Elias Elisabeth kucharka z Hamburga

Internat w Bergsjö

Torekull - Billesholm. Działalność szkoły z internatem w Lövsätra rozpoczęła się w lutym 1946 r., kiedy zamknięto podobną szkołę w Bergsjö, a tamtejsze dzieci przeniesiono do kilku innych internatów, m.in. do Lövsätra. Podział ten dotyczył głównie wieku. Starsze dzieci przeniesiono do internatów w Voxna i Visingsö.
Młodsze dzieci które skierowano do Lövsätra i mieszkały tam tylko przez kilka miesięcy. i już w październiku miały zostać ponownie przeniesione do szkoły w  Billesholm - Torekull.  

Lövsätra

Kiedy zamknięto szkołę w Bergsjö, przeniesiono tamtejsze młodsze dzieci do Lövsätra. Podział ten dotyczył głównie wieku. Starsze dzieci przeniesiono do internatów w Voxna i Visingsö. W Bergsjö mieszkały dzieci z Polski i Czechosłowacji.

* Riksarkivet Marieberg. RA. SUK F4 B/3, Statens Utänningskommission, Sociala byrån, Handlingar rörande skolverksamheten bland flyktingar. Kux, Egon, Lövsätra report, 31 May 1946.
Riksarkivet Marieberg. RA. Statens utlänningskommission, Statens utlänningskommission Andra världskrigets lägerarkiv, Lövsätra, Lövsätra, SE/RA/420393/12/57/1 1 1946-1947
Riksarkivet Marieberg. RA. Statens utlänningskommission, Statens utlänningskommission Andra världskrigets lägerarkiv, Myckelby, Myckelby, SE/RA/420393/12/58/